ارتباط استاد راهنما و دانشجوی دکتری؛ از تعارض تا تعامل

سادس/خوزستان انتشار خبر خودکشی یک دانشجوی مقطع دکتری در دانشکده فنی تهران که گفته می‌شد به خاطر بحث دانشجو با استاد بر سر اضافه کردن نام فردی دیگر در مقاله دانشجو بوده است، بار دیگر ضرورت وجود مقاله دکتری را زیر سوال برد؛ مقاله‌ای که نوشتن آن لازمه فارغ التحصیل شدن از مقطع دکتری است.

برای بررسی این موضوع با یک استاد تمام دانشگاه شهید چمران اهواز به گفت‌وگو پرداختیم.

دکتر علیرضا جلیلی‌فر، استادتمام زبان انگلیسی دانشگاه شهید چمران اهواز در گفت‌وگو با سادس، اظهار کرد: در بسیاری از کشورها برای اینکه دانشجوی دکتری فارغ التحصیل شود، چاپ مقاله در یکی از ژورنال‌ها شرط است؛ مثلا در کشورهای شرقی این گونه است و حتی در برخی از کشورهای غربی نیز ارائه مقاله توسط دانشجوی دکتری پیش شرط دفاع از پایان نامه است و این موضوع در کشور ما، من درآوردی وزارت علوم نیست.

وی افزود: البته این ارائه مقاله به نقش استاد راهنما بازمی‌گردد. در دانشگاه‌هایی که در دپارتمان خود از دانشجوی دکتری مقاله نمی‌خواهند، آنجا نقش استاد راهنما کم رنگ است و تنها نقش مشورتی دارد و ممکن است دانشجو در طول دوره سه سال تحصیل (وقتی مقاله ارائه نمی‌شود دوره تحصیل دکتری سه ساله است)، ممکن است بیشتر از سه یا چهار بار استاد راهنما را نبیند و نوشتن پایان‌نامه برعهده دانشجو است و استاد راهنما در نهایت نگاهی به پایان نامه می‌اندازد و شاید نیازی به حضور وی در جلسه دفاع نیز نباشد.

استادتمام زبان انگلیسی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: بنابراین در این نوع پایان‌نامه‌ها که حضور استاد راهنما کم رنگ است، مقاله نیاز نیست اما در جاهای دیگر که مقاله نیاز است، انتظار می‌رود استاد راهنما حضور فعالی در پایان‌نامه دانشجو داشته باشد.

وی افزود: در اینجا که نقش استاد پررنگ است، بر اساس دستورالعمل‌های دانشگاه از دانشجو خواسته می‌شود مقاله چاپ کند و حتی در چاپ مقاله نیز استاد راهنما نمی‌تواند همه چیز را بر عهده دانشجو بگذارد و وظایفی دارد. مثلا ممکن است در ارسال مقاله، دانشجو اشتباهی کند و با همان اشتباه برای ژورنال بین الملل ارسال کند و اگر متولیان مجله متوجه شوند دانشجو و استاد و دانشگاه وارد بلک لیست آن ژورنال می‌شوند. این مساله، رتبه دانشگاه را پایین می‌آورد و حداقل تا چند سال آن دانشگاه نمی‌تواند به ژورنال ذکر شده مقاله دهد.

جلیلی‌فر ادامه داد: بنابراین استاد راهنما باید همراه دانشجو باشد. در سیستمی که ما مقاله داریم، استاد راهنما موظف است از ابتدا که مقاله ارسال می‌شود تا انتها و دفاع از پایان‌نامه، همراه دانشجو باشد.

معاون آموزشی سابق دانشگاه شهید چمران اهواز تاکید کرد: اساتید راهنما باید حضوری فعال در کنار دانشجوی دکتری داشته باشد و با او تعامل کند و در کار پژوهشی و مقاله در کنار او باشد. در این صورت دانشجو و استاد رضایت بیشتری دارند و تعامل بهتری با هم خواهند داشت.

وی افزود: البته مشکلات و بحث‌های کمتری نیز با هم خواهند داشت و تعارضی بین استاد و دانشجو ایجاد نخواهد شد. بنابراین استاد راهنما باید تعامل سازنده‌ای با دانشجوی دکتری داشته باشد.

انتهای پیام

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *