سرویس اجتماعی سادس – دکتر فاطمه موحدیان: تا اینجای قضیه را همه میدانیم که ماده ی غذایی تراریخته محصولی است که در ژن آن دستکاری هایی صورت گرفته،مثلا ذرتی که ژن مقاومت نسبت به آفات را به آن وارد کرده اند.
اما با نگاه دقیق تر به این پدیده متوجه می شویم که چه تغییرات عظیم دیگری را میتوان به همین روش در گیاهان دیگر و حتی حیوانات و در مجموع در بین جانداران کره ی زمین ایجاد کرد،تغییراتی که دست بشر را حتی برای ایجاد گونه های جدید جانداران باز خواهد گذاشت. با نگاهی به مقالات علمی مختلف میبینیم که تراریخته ها میتوانند چه ابعادی از تغییر را در حیات روی کره ی زمین ایجاد کنند:
اين احتمال وجود دارد كه تراژن هاي موجود در محصولات تراريخته از طريق دانه هاي گرده به ارقام مجاور خود منتقل شده و يا با انتقال به علفهاي هرز باعث تبديل آنها به ابر علف هرز شوند.
ژن هاي جديد وارد شده به محصول زراعی ممكن است با توليد پروتئينهاي جديد باعث حساسيت زايي شده و يا با القاي تغييرات متابوليكي در گياهان ميزان تركيبات حساسيت زا يا سمي گياه را افزايش دهد.
بيشتر تحقيقات بيوتكنولوژي توسط شركتهاي خصوصي انجام شده و يا مورد حمايت آنها ميباشد. اين شركتها به امید دستيابي به درآمدهاي صادراتي بيشتر حاصل از فروش محصولات يا تكنولوژي، علاقمند هستند كه در زمينه نیازهاي كشور خود دست به انجام تحقيق بزنند. چنين ارتباطي بین بيوتكنولوژي و تجارت به اين معني است كه اولين هدف شركتها نفع اقتصادي است نه منافع انساني و زيست محيطی
يكی از فناوري هاي چالش برانگيز ديگر در اين حوزه، فناوري پايانبر است. این فناوري نگراني هاي اخلاقی جدي را مطـرح نموده است. در اين فناوري بذرها پس از يك دوره كشت، براي كشت هاي بعدي قابل استفاده نيستند. این موضوع باعث وابستگي شديد کشاورزان به شركت هاي تهيه کننده اين بذرها شده و در صورت استفاده از اين فناوري در يك منطقه امكان استفاده از بذرهاي توليد شده در مزرعه شخصي وجود نخواهد داشت.
نکته ی ديگر مربوط به نگرانی های بنیادي در مهندسي ژنتيك است كه اين فناوري باعث عبور از مرز گونه ها ميشود. عبور از مرز گونه ها غيرطبيعي و غيراخلاقي بوده و تخطي از قوانين الهي ميباشد.
چند نکته ی بالا را بگذارید کنار اینکه شرکت های ایجاد بذر تراریخته بسیار بدنام و بدسابقه هستند. به عنوان مثال یکی از بزرگترینِ این کمپانی ها “مونسانتو” است، بزرگترین کمپانی رسمی مواد سمی و بمب های شیمیایی و اتمی در قرن بیستم میلادی. در آخر پاسخ سوال “تراریخته واقعا چیست؟” را به خودتان واگذار میکنیم، زیرا ابعاد این تهدید بزرگ فراتر از این است که بتوانیم امروز آن را پیش بینی کنیم.