سرویس بانک سادس: توسعه روابط کارگزاری شاهرگ اساسی و حیاتی برای رشد و توسعه تجارت خارجی کشور است و بدون برقراری تعامل و روابط بانکی مطمئن و سریع، امکان رشد تجارت خارجی کشور فراهم نخواهد بود و در سایه برقراری روابط کارگزاری وسیع میتوان نسبت به جذب سرمایهگذاری خارجی و افزایش حجم تجارت خارجی اقدام کرد.
در این زمینه می توان به نقش راهبردی بانک ملی ایران در دوران قبل از تحریمها در جذب سرمایههای خارجی در قالب فاینانس پروژهها و نیز فراهمآوردن ارائه خدمات متنوع بینالمللی برای واردات و صادرات کشور با داشتن تعداد بسیار زیاد کارگزار اشاره کرد.
در شرایط تحریم، ارتباط نظام بانکی ایران با نظام بینالملل با هدف ضربهزدن به اقتصاد کشور عمدتاً قطع گردید که خوشبختانه پس از برجام محیط و شرایط تعامل و احیای برقراری روابط کارگزاری با بسیاری از کشورها فراهم شد و بانک ملی ایران با بهرهمندی از سابقه و اعتبار بسیار درخشان و طولانی در فضای بینالمللی با یک برنامه منسجم، تعامل و مذاکرات متعدد و بسیار فشردهای با کارگزاران کشورهای متعدد آغاز کرد.
در حوزه روابط کارگزاری نباید صرفاً به افزایش تعداد بانکهای کارگزار تمرکز داشت، بلکه گستردگی و دامنه خدماتدهی کارگزاران باید در نظر گرفته شود؛ بانک ملی ایران در تعاملات کارگزاری خود به دامنه خدماتدهی کارگزاری تمرکز داریم، به عنوان مثال وقتی شعبه هامبورگ بانک ملی ایران متصل به سیستمهای یکپارچه پرداخت در حوزه اروپاست و امکان نقل و انتقال وجوه در تمامی کشورهای آن حوزه را دارد، بخش عمده خدماتدهی کارگزاری را میتوان از طریق یک کارگزار فراهم کرد.
در تعامل با سایر کارگزاران خارجی در این حوزه ما روی دریافت سایر خدمات از قبیل تأمین مالی تجاری کوتاهمدت، تأمین مالی بلندمدت، ارائه خدمات متقابل کارگزاری برای دریافت اعتبارات اسنادی بابت صادرات غیرنفتی کشور و … متمرکز هستیم.
در گذشته امکانات روابط کارگزاری و تعامل با کارگزاران خارجی عمدتاً برمبنای واردات کالا و خدمات به ایران صورت میگرفت اما اکنون که صادرات غیرنفتی کشور توسعه و رشد قابل ملاحظهای دارد، باید در تعاملات بانکی بر بهرهمندی از روابط کارگزاری برای حمایت و پشتیبانی از صادرات غیرنفتی تمرکز ویژه صورت گیرد و با ارائه خدمات تأمین مالی و خطوط اعتباری به خریداران خارجی و کارگزاران، به رشد و توسعه بیش از پیش صادرات غیرنفتی کشور که از جمله مولفههای اساسی اقتصادی مقاومتی است، کمک کرد.
در حال حاضر شبکه بینالملل بانک ملی ایران با بیش از 170 کارگزار حساب کارگزاری فعال دارد و عملکرد شبکه شعب و واحدهای داخلی و خارجی بانک ملی ایران در حوزه بینالملل در سال گذشته را بسیار مطلوب و رو به رشد بوده است و حجم نقل و انتقالات ارزی شبکه بانک ملی ایران در سال گذشته حدود 10 میلیارد یورو بوده است.
بیش از 400 هزار نفر ارز مسافرتی و زیارتی خود را از طریق شعب بانک ملی ایران در داخل کشور دریافت کردند و یکی از خدمات خوب و انحصاری که بانک ملی ایران در سال گذشته برای هموطنان عزیز فراهم کرد، موضوع امکان انتقال ارز در سقف 2 هزار یورو برای هزینه دانشجویان و یا امور درمانی بوده است.
درخصوص مشکلات برقراری روابط کارگزاری بانک ملی ایران باید گفت در وهله اول، ارائه خدمات کارگزاری توسط بانکها به سیاستهای داخلی هر بانک برمیگردد که باتوجه به ریسکهای مترتب بر فراهمآوردن این خدمت، امروزه بسیاری از بانکهای بزرگ دنیا در سیاستها و استراتژیهای خود از فراهمآوردن این خدمت اجتناب میکنند.
در وهله دوم نیز ارائه خدمات کارگزاری توسط هر بانک پس از ارزیابیهایی که هر بانک برای خودش دارد، مستلزم تبادل یکسری اسناد و الزامات خاص است. به هر حال وقتی یک بانک موافقت میکند که روابط کارگزاری با بانک دیگر برقرار کند بدین منظور است که خودش را در مقابل ریسکهای متعدد بویژه در حوزه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم و نیز سایر مخاطرات ناشی از خدماتدهی به آن بانک قرار میدهد ودر نتیجه باید اطمینان یابد که این ریسکها را به حداقل خواهد رساند و براین اساس تبادل اطلاعات زیادی درخصوص نحوه مدیریت ریسک و شناسایی مشتریان و نیز سیستمهای مطمئن از سوی بانک مقابل جهت ارزیابی و تطبیق، درخواست و مبادله میگردد.
نظام بانکی ایران باید با ارتقای شفافیت در ارائه خدمات بانکی و نیز رعایت الزامات KYC و شناسایی کامل مشتریان خود که یکی از اصول کاملاً حرفهای در تجارت است، بتواند به بانکهای کارگزار برای برقراری روابط بانکی با بانکهای ایران اطمینان خاطر دهد تا در نتیجه بتواند به توسعه تعامل و تجارت کشور با فضای بینالملل کمک کند.