سادس/آذربایجان شرقی قدیمی‌ترین تیم شمال غرب ایران در پی تصمیمات نادرست مالکانش و همچنین هزینه نکردن آن‌ها، مسیر سقوط را خیلی سریع طی کرد و سرانجام منحل شد.
چندی پیش یکی از قدیمی‌ترین تیم‌های تاریخ فوتبال ایران و آذربایجان‌شرقی منحل شد. ماشین‌سازی با چرخ‌هایی پنچر سرانجام به دره انحلال سقوط کرد و دیگر خبری از سبزقبایان نیست. تیمی که در دهه اخیر نه مالکیت درست و حسابی داشت و نه توانست خودش را از زیر سایه تراکتور جدا کند.
باشگاهی که با سپرده شدن مالکیتش به زنوزی، دیگر روی خوش ندید و نه در لیگ‌برتر جدی گرفته شد و نه توانست در لیگ‌های پایین‌تر با رقبای خود رقابت کند و سرانجام هم به خاطره‌ها پیوست. تیمی که زین پس احتمالا نامش در کنار تیم‌هایی چون پاس تهران، نفت تهران، ابومسلم خراسان و راه‌آهن قرار خواهد گرفت و فقط در یادها باقی خواهد ماند.
پس از انتقال مالکیت تراکتور به محمدرضا زنوزی و همزمانی حضور تراکتور و گسترش فولاد در لیگ‌برتر، مالک این دو باشگاه تبریزی از لحاظ قانونی نمی‌توانست در بالاترین سطح فوتبال ایران صاحب امتیاز دو باشگاه باشد و تصمیم گرفت امتیاز گسترش فولاد را با امتیاز ماشین‌سازی که در آن زمان درلیگ یک حضور داشت جا به جا کند و سپس این امتیاز را به فروش برساند. این اتفاق رخ داد و از نظر اداری و قانونی، امتیازماشین‌سازی و گسترش فولاد جا به جا شد اما ادامه اتفاقات برای این باشگاه قدیمی جالب نبود.
زنوزی برای مدتی زیر بار فروش امتیاز ماشین‌سازی که حالا دیگر در لیگ برتر حاضر بود، نرفت و تصمیم گرفت خودش هم خرج تراکتور را بدهد و هم خرج ماشین‌سازی. تلاش برای محبوبیت در بین مردم تبریز و همچنین ادامه دادن کارهای تجاری و اقتصادی خود در سایه مالکیت تراکتور سبب شد تا زنوزی تمرکز اصلی‌اش را روی قرمزپوشان تبریزی بگذارد و کمتر به تیمی بپردازد که قدمتی بیش از تراکتور دارد و تاریخچه‌ای درخشان را در دل خود جای داده است. فشار رسانه‌ها و همچنین مشکلات پیش آمده برای ماشین‌سازی سرانجام اوضاع را طوری برای این مالک متمول تبریزی‌ها پیش برد که او بالاخره تصمیم به فروش امتیاز باشگاه دومش در لیگ برتر گرفت.
سرانجام در دوم خرداد ۱۴۰۰ در جلسه‌ای با حضور نماینده محمدرضا زنوزی، اداره کل ورزش و جوانان و هیئت فوتبال آذربایجان‌شرقی امتیاز تیم ماشین‌سازی تبریز به یونس قربانی واگذار شد. محمدرضا زنوزی پس از این انتقال اعلام کرده بود، این جابه‌جایی بدون هیچ چشم‌داشتی انجام شده و او از تمامی منافع حاصل از برند ماشین‌سازی و سهمیه لیگ‌برتری گسترش فولاد چشم‌پوشی کرده است و همچنین به جهت همراهی با خریداران جدید، این انتقال با تأیید اداره کل ورزش و جوانان و هیئت فوتبال استان و بدون دریافت هیچ مبلغی از سوی زنوزی نهایی شده بود.
انتخاب بدتر بعد از زنوزی
شاید مالکیت زنوزی برای ماشین‌سازی بد بود اما سپردن امتیاز آن به “یونس قربانی” احتمالا بدتر بود. مدیرعاملی که نه تنها خرجی برای ماشین‌سازی انجام نداد بلکه مسیر سقوط را برای این تیم ریشه‌دار هموارتر کرد و حتی انحلال این باشگاه قدیمی را به نام خود زد.
اتریش، آلمان و سوئد کشورهایی بودند که قربانی مدام در صحبت‌هایش از آن‌ها حرف می‌زده که در این کشورها پول داشته و یا می‌توانسته کمپ تمرینی برای ماشین‌سازان برگزار کند اما ظاهرا همه این‌ها رویاپردازی مالکی بوده که تنها می‌خواسته امتیاز قدیمی‌ترین تیم تبریز را به دست بیاورد.
باشگاه ماشین‌سازی تحت مالکیت قربانی در لیگ یک حضور پیدا کرد اما از همان ابتدا، قربانی فقط وعده و وعید داد و دست ماشین‌سازان خالی بود.
او در دوره‌ای هم در با ارسال نامه‌ای عجیب به استاندار آذربایجان شرقی درخواست وام ۵۰ میلیاردی با بهره کم داشت که استاندار با این درخواست موافقت نکرد.
با مالکیت قربانی و مدیرعاملی مصائبی، اوضاع ماشین‌سازی در لیگ یک بدتر شد و نه تغییر سرمربی و نه حتی اعتصاب بازیکنان در تمرین هم کمکی به بهبودی اوضاع سبزپوشان تبریزی در لیگ آزادگان نکرد و سرانجام هم ۵ هفته مانده به پایان لیگ دسته یک، سقوطش به دسته دوم مسجل شد تا کارنامه درخشان قربانی ادامه داشته باشد.
ماجرای عجیب مالکیت خانه سرباز صلح ایران
در حول و حوش برگزاری مسابقات فصل قبل لیگ یک فوتبال ایران، اوضاع ماشین‌سازی به قدری بد پیش رفته بود که هیات فوتبال استان درخواست داشت که مالکیت این تیم دوباره واگذار شود و حتی قربانی هم تا حدودی آن را پذیرفته بود. خانه سرباز صلح ایران مجموعه‌ای بود که با برگزاری جلسه‌ای با حضور مدیرکل ورزش و جوانان استان و همچنین هیات فوتبال برگزار شد که البته قربانی مدعی شده بود که در این جلسه حضور ندارد.
او در مصاحبه با رسانه‌ها اظهار کرده بود: برای اولین بار نام خانه سرباز صلح ایران را شنیدم. شنبه ساعت ۱۰:۳۰ شب فردی به نام سرهنگ رحیمی به من پیام داد که می‌خواهم باشگاه را بخرم و مدیرعامل این سازمان هستم. تماس گرفتم و گفت در حضور جواد ششگلانی هستم. قراردادی تنظیم شده و مسئولان امضا کرده‌اند. شما آدرس بدهید فردا برایتان ارسال کنیم که شما هم امضا کنید. نباید به عنوان مالک باشگاه، قانونا و شرعا در آن جلسه حاضر می‌شدم؟ گفت چرا درست می‌گویید. گفتم تهران هستم. به تبریز می‌آیم تا صورتجلسه را ببینم و امضا کنیم. ساعت ۱:۳۰ بامداد دبیر هیات فوتبال به من پیام داد که فردا به هیات فوتبال بیا تا کارهای انتقال امتیاز را انجام بدهیم.
با وجود همه اتفاقاتی که افتاد و حتی خبرهایی هم مبنی بر انتقال این امتیاز به خانه سرباز صلح در رسانه‌ها منتشر شد، این NGO با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که قربانی با وجود دریافت پول، بدقولی کرده و نه اجازه ورود به ساختمان باشگاه را به سرهنگ رحیمی داده و نه همکاری در راستای اجرایی شدن این قرارداد صورت گرفته است.
سرانجام هم این انتقال صورت نگرفت و مالکیت باشگاه در اختیار قربانی باقی ماند.
این تیم در دسته دوم هم به دلیل بدهی، هم پنجره‌اش بسته ماند و هم پول حق شرکت در لیگ دو را نداشت تا پس از گذشت تنها ۳ هفته از این مسابقات، نامه حذف این باشگاه بخورد و پس از سقوط به دسته سوم قادر به حضور در این رقابت‌ها هم نشد تا کلمه “انحلال”، تعریف جدید وضعیت قدیمی‌ترین تیم شمال غرب ایران باشد.
ماشین‌سازی تبریز بعد از سقوط از لیگ‌برتر و لیگ دسته اول، در لیگ دسته دو حضور نیافت و دو رده سقوط کرد و بعد از عدم حضور در لیگ دسته سوم، با چرخ‌هایی پنچر سرانجام به دره انحلال سقوط کرد و دیگر خبری از سبزپوشان تبریزی نیست.
حبیب ستوده‌نژاد، مدیرکل ورزش‌وجوانان آذربایجان‌شرقی، ۱۸ آبان‌ماه سال جاری، درباره وضعیت بحرانی ماشین‌سازی به سادس گفت: در حال حاضر فرصت چهار ماهه‌ای را در اختیار یونس قربانی، مالک باشگاه ماشین‌سازی تبریز قرار داده‌ایم تا با پرداخت بدهی‌های خارجی این باشگاه نسبت به باز شدن پنجره نقل‌وانتقالاتی اقدام کند. در حال‌حاضر بازیکنی تحت قرارداد این تیم نیست. نظر مالک باشگاه این است که پس از پرداخت بدهی‌ها، باشگاه را به ثبت برساند و سپس امتیاز دسته یک یا دسته دو را خریداری کند.
او ادامه داد: در صورت اینکه مالک باشگاه در طول این چهار ماه قادر به پرداخت بدهی‌ها نشود؛ پیشنهاد ما این است که تیم به کارخانه بازگردد. این پیشنهاد را در سفر حمید سجادی وزیر سابق ورزش‌وجوانان ارائه داده‌بودیم که اکنون در اختیار محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور، است.
اما درحالی که نیمی از این مدت گذشت، نه تنها بدهی پرداخت نشد؛ بلکه حتی خبری از “یونس قربانی” هم نبود.
هواداران این تیم روز گذشته (چهارشنبه) با تجمع در مقابل کارخانه ماشین‌سازی، خواستار بازگشت مالکیت سبزقبایان به کارخانه شدند تا شاید این انتقال باعث احیای دوباره قدیمی‌ترین تیم فوتبال شمالغرب ایران شود؛ اتفاقی که شاید تنها راه برای ادامه حیات ماشین‌سازی باشد.
تنها راه احیای ماشین‌سازی از زبان یک پیشکسوت
سید محمد علوی، پیشکسوت باشگاه ماشین‌سازی تبریز، در رابطه با شرایط نابسامان این تیم به سادس گفت: هواداران و پیشکسوتان تیم ماشین‌سازی در تجمعی مسالمت‌آمیز نسبت به شرایط نامطلوب این تیم اعتراض کردند. اصلی‌ترین خواسته هواداران و پیشکسوتان بازگشت مالکیت این تیم به کارخانه ماشین‌سازی است.
او ادامه داد: زمان مدیریت آقایان فروزان و خدابخش، باشگاه را از کارخانه جدا کردند و از آن روز ماشین‌سازی دچار مشکل شد و نتیجه‌اش وضعیت بحرانی حال‌حاضر این تیم است. ماشین‌سازی از بدو تاسیس کارخانه تشکیل شده بود و مثل این بود که فرزندی را از پدر جدا کرده باشند. ماشین‌سازی تیم ریشه‌دار و با قدمتی است و باید احیا شود.
علوی در رابطه با یونس قربانی و فرصت چهار ماهه وی برای پرداخت بدهی‌های ماشین‌سازی گفت: این آقا در بُعد فوتبال نیست. این تیم را به این روز انداخت و نتوانست کاری کند. اکنون تنها چاره برای احیای تیم فوتبال ماشین‌سازی تبریز بازگشت مالکیتش به کارخانه است.
انتهای پیام