شايد آن‌قدر که در مورد راهکارهاي افزايش اعتمادبه‌نفس شنيده‌ايم، در مورد عزت‌نفس و اهميت تقويت آن نشنيده باشيم. شايد هم فکر کرده‌ايم که هر دوي اين‌ها يکي است؛ اما بايد بدانيم که اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس با يکديگر مرتبط هستند، اما دقيقا شبيه به هم نيستند. اعتمادبه‌نفس خيلي محدودتر از عزت‌نفس است. اعتمادبه‌نفس به عقيده يک فرد نسبت به توانايي‌ها و استعدادهايش مربوط است، اما عزت‌نفس به معناي داشتن احساس ارزشمندي و کارآيي در مورد خود است؛ يعني اينکه خودمان را دوست داشته باشيم و براي خودمان ارزش و احترام قائل باشيم.
کمي به خودمان بها دهيم!
«براي خودمان ارزش قائل شويم و به خودمان احترام بگذاريم»؛ اين جمله را حتما بارها شنيده يا خوانده‌ايد. خيلي از ما معمولا به اين جمله‌هاي به‌ظاهر شعاري و کليشه‌اي توجهي نداريم و راحت از کنارش مي‌گذريم؛ غافل از اينکه درک مفهوم اين جمله، يعني پيدا کردن کليد شادي.
راه دوري نرويم؛ شايد باورتان نشود همين‌که به سر و لباس‌مان برسيم و ظاهري مرتب داشته باشيم، يعني براي خودمان احترام قائليم. يکي از چيزهايي که شما براي عزت‌نفس داشتن نياز داريد، رعايت بهداشت مناسب است. شست‌وشوي مرتب موها و بدن و مسواک زدن دندان‌ها، باعث مي‌شود که احساس خوبي درباره بدن خودتان داشته باشيد. لباس تميز و مناسب سايزتان بپوشيد. بد نيست با اتو هم آشتي‌کنيد. خوابيدن به‌اندازه کافي هم نشان‌دهنده توجه شما به خودتان است. خوب و به‌اندازه کافي بخوابيد. اين را هم درنظر داشته باشيد که دانشمندان مي‌گويند بد خوابيدن يا کم خوابيدن، با پايين بودن خوش‌بيني و عزت‌نفس همراه است. پس اگر به‌دنبال راهي براي تقويت عزت‌نفس‌تان هستيد، درطول شبانه‌روز هفت تا هشت‌ساعت بخوابيد. يکي از عواملي که باعث مي‌شود نسبت به خودتان احساس ناخوشايندي داشته باشيد، نداشتن تناسب‌اندام است.
ورزش کردن علاوه‌بر اينکه به شما کمک مي‌کند پرانرژي و سالم‌تر باشيد، اندام شما را هم متناسب‌تر مي‌کند. در کنار همه اين موارد توصيه مي‌شود که به خوردوخوراک‌تان هم توجه کنيد. غذاي سالم خوردن، مي‌تواند مانند ورزش باعث شود که شما احساس بهتري داشته باشيد.
خودتان را در اولويت قرار دهيد
حتما دوروبر شما هم افرادي هستند که هميشه آماده فداکاري‌اند و گاهي حتي از خواسته خودشان هم مي‌گذرند تا ديگران را راضي نگه‌دارند. بعضي‌ها هم که اگر تمام عالم و آدم را از خودشان راضي نگه ندارند، زندگي‌شان پيش نمي‌رود. آدم‌هايي هم هستند که تمام و کمال مطابق ميل دوروبري‌هاي‌شان رفتار مي‌کنند. خلاصه بگوييم که اين آدم‌ها عزت‌نفس خودشان را هم قرباني ديگران مي‌کنند. ياد بگيريدکه براي رضايت ديگران زندگي نکنيد. زندگي شما دقيقا متعلق به شما است. شما بايد طوري زندگي کنيد و کارهايي انجام دهيد که خودتان دوست داريد، نه اينکه ديگران دوست داشته باشند.
يک گفته‌اي است که مي‌گويد شما نمي‌توانيد هميشه هرکسي را راضي نگاه داريد و اين کاملا درست است. بهتر است شما کاري را انجام دهيد که خودتان را خوشحال مي‌کند و براساس آنچه فکر مي‌کنيد که درست و خوب است، عمل کنيد. احساسات‌تان را کشف کنيد. خوب دقت کنيد و ببينيد چه چيزهايي شما را خوشحال مي‌کند و براي‌تان ارزشمند است؛ با شناخت آن‌ها مي‌توانيد بفهميد که چه کسي هستيد. آن‌وقت سرتان را پايين نمي‌اندازيد که چشم‌بسته از ديگران تقليد کنيد يا کاري را کنيد که مطابق خواسته واقعي‌تان نيست. هرجا که لازم است از حق خود دفاع کنيد. به ديگران اجازه ندهيد به شما فشار بياورند.
درجا نزنيد
به‌دست آوردن موفقيت‌هاي هرچند کوچک، کمک مي‌کند ما احساس بهتري نسبت به خودمان داشته باشيم. هر چندوقت يکبار سعي کنيد کاري انجام دهيد که به آن افتخار کنيد. از يادگرفتن هنر يا مهارت جديد غافل نشويد. اگر در زندگي‌تان کسي را ديده‌ايد که کارهايي انجام داده و شما هم دل‌تان مي‌خواهد انجام دهيد، دست روي دست نگذاريد؛ انجام کارهاي جديد و داشتن هدف‌هاي هرچند کوچک، عزت‌نفس‌تان را تا حد زيادي بالا مي‌برد. سعي کنيد به چيزي افتخار کنيد که خودتان در به‌دست آوردنش سهيم بوده‌ايد. تمرکزتان را روي تجربيات و اندوخته‌هاي‌تان بگذاريد، چون پايدار است و هرگز از بين نمي‌رود. افرادي که عزت‌نفس بالايي دارند، مسئوليت‌پذيرند؛ کساني هم که در زندگي مسئوليت قبول مي‌کنند، خواسته و ناخواسته عزت‌نفس‌شان را تقويت مي‌کنند.
روان‌شناسان مي‌گويند: پذيرش مسئوليت يک راه عالي براي دستيابي به عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس است. در انجام کارهاي مهم شما نه‌تنها مطمئن مي‌شويد که شخص توانمندي هستيد، بلکه به خودتان ثابت مي‌کنيد که مي‌توانيد تأثير مثبتي در جهان داشته باشيد. کارهاي داوطلبانه براي کمک به ديگران هم يک راه عالي براي افزايش عزت‌نفس است.
از افراد و افکار منفي دوري‌کنيد
حرف‌هاي منفي، افکار منفي و آدم‌هاي منفي باعث مي‌شوند که احساس خوبي نسبت به خودمان نداشته باشيم. براي داشتن عزت‌نفس بالا، بايد از افراد منفي دوري‌کنيم. وقت صرف کردن با افراد منفي‌گرا، باعث مي‌شود که شما احساس بدي درباره خود و جهان اطراف‌تان داشته باشيد. مواظب افکار و حرف‌هاي‌تان هم باشيد. نگذاريد منفي‌ها در وجودتان جا خوش کنند. بعد از هر شکست فوري احساس‌تان را غربال کنيد و منفي‌ها را دور بريزيد.
به‌جاي تمرکز روي شکست‌ها، روي موفقيت‌هاي خود متمرکز شويد. همه وقت خود را صرف فکر کردن در مورد اشتباهات و شکست‌هاي خود نکنيد. از اشتباهات درس بگيريد و حرکت کنيد. به چيزهاي خوبي که انجام داده‌ايد، فکر کنيد. اين‌ها کمک خواهد کرد که شما بهتر کارکنيد و به دستاوردهاي خوبي برسيد. در انجام هيچ کاري تلاش نکنيد که کامل باشيد. در تلاش براي کامل بودن، فقط خودتان را به‌طور مداوم نااميد مي‌کنيد.