جام جهانی ۱۹۵۴ به عنوان پنجمین جام جهانی تاریخ، نکات جالبی را در دل خود دارد.
به گزارش سادس، به بهانه برگزاری بیست و دومین دوره رقابت‌های جام جهانی فوتبال، هر روز یکی از جام‌جهانی‌های برگزار شده را نه با نگاه معمول بلکه با نگاهی به نکات کمتر دیده و گفته شده و گاهی نوستالوژی آن جام، مرور می‌کنیم.
– قسمت پنجم: جام جهانی ۱۹۵۴
قصه میزبانی سوئیس
در همان کنگره لوکزامبورگ که در سال ۱۹۴۶ برگزار شد و میزبانی جام جهانی چهارم به برزیل رسید، تکلیف جام جهانی ۱۹۵۴ هم مشخص شده بود و آن را به سوییسی داده بودند که در جنگ جهانی دوم بی‌طرف بود و جزو کشورهای امن اروپا به حساب می‌آمد. سوییس نیز مانند برزیل دوره قبل، رقیبی برای رقابت برای کسب میزبانی جام جهانی ۱۹۵۴ نداشت.
این جام را برای قدردانی از رییس فیفا، “جام ژول ریمه” نامیدند.
شرایط میزبانی سوییس
سوییس جزو معدود کشورهای اروپایی بود که به خاطر بی‌طرفی در جنگ جهانی، خسارات شدیدی ندیده بود و با توجه به کم حاشیه بودنش، فوتبال نیز در این کشور پیشرفت کرده بود به طوری که آن‌ها در جام جهانی فراتر از آن چه باید ظاهر شدند. برن، لوزان، ژنو، بال (بازل فعلی)، لوگانو و زوریخ شهرهایی بودند که بازی‌های جام جهانی ۱۹۵۴ در آن بدون اتفاق و حاشیه خاصی برگزار شد و مشکلی در برگزاری آن وجود نداشت.
برگزاری عجیب بازی‌ها
تجربه مسابقات گروهی برزیل خوب بود اما فیفا نتوانست آن را بهتر کند و به قولی، به جای نتیجه شیرین از جام جهانی ۱۹۵۰، تجربه‌ای شور کسب کرد و آن را در جام جهانی ۱۹۵۴ پیاده کرد. قرار شد مسابقات انتخابی، رفت و برگشت باشد و برحسب جدول، تیم صدرنشین به جام جهانی صعود کند. سپس تیم‌ها در جام جهانی به چهار گروه تقسیم شوند و در هر گروه، دو تیم پیروز بازی اول با شکست خورده‌ها بازی می‌کردند و جدول تیم‌ها تنها بعد از ۲ بازی شکل می‌گرفت و ۲ تیم اول به یک چهارم نهایی صعود می‌کردند.
برنده شدن به قدری مهم بود که اگر دو تیم در وقت قانونی در مرحله گروهی به تساوی می‌رسیدند، بازی به وقت اضافه کشیده می‌شد و به دلیل نبودن قانون تفاضل گل، اگر دو تیم در جدول هم‌امتیاز می‌شدند، یک بازی سوم برای آن‌ها برگزار می‌شد تا صعود کننده مشخص شود.
صعود عجیب ترکیه به جام جهانی
ترک‌ها برای نخستین بار و با چاشنی شانس موفق شدند به جام جهانی راه پیدا کنند. این تیم که در گروه ششم انتخابی با اسپانیا هم‌گروه بود، در بازی رفت با نتیجه ۴ بر یک شکست خورد اما در بازی برگشت با یک گل به پیروزی رسید و با توجه به نبود قانون تفاضل گل، کار به بازی سوم کشید. در بازی سوم دو تیم به تساوی ۲ بر ۲ رضایت دادند تا ترک‌ها با قرعه‌کشی راهی نخستین جام جهانی خود شوند!
اطلاعات کلی
۱۶ تیم اروگوئه (قهرمان دوره قبل)، سوییس (میزبان)، کره‌جنوبی، برزیل، یوگوسلاوی، فرانسه، مکزیک، مجارستان، ترکیه، آلمان غربی، اتریش، چکسلواکی، انگلستان، ایتالیا، بلژیک و اسکاتلند (با نظر فیفا شرکت داده شد) در این دوره حضور داشتند.
آلمان غربی با پیروزی ۳ بر ۲ برابر مجارستان، فاتح این رقابت‌ها شد و اتریش به مقام سوم رسید.
باخت شکست‌ناپذیرها در فینال عجیب
مجارستان بهترین تیم آن دوران بود و ستاره‌هایی نظیر کوتی و پوشکاش در آن حضور داشتند. این تیم موفق شده بود پیش از جام جهانی هم در بوداپست و هم در ومبلی لندن، انگلیس مغرور و مدعی در فوتبال را مغلوب کند و برای ۳۰ بازی پشت سر هم شکست نخورد. آن‌ها در جام جهانی ۱۹۵۴ نیز تا دیدار فینال، حریفان خود را گلباران کردند و حتی در مرحله گروهی یک بار ۸ بر ۳ آلمان غربی را شکست دادند اما در فینال و آن هم در حالی که تا دقیقه هشتم با ۲ گل از حریف خود پیش بودند، ناباورانه ۳ بر ۲ مغلوب شدند و به مقام نایب قهرمانی رسیدند.
مغروری به نام پوشکاش
کاپیتان آن روزهای تیم ملی مجارستان، جلوتر از هیده کوتی توانسته بود در تیم نظامی مجارستان، زودتر از موعد به درجه سرگردی برسد و بداخلاقی‌های او در آن زمان، یکی از دلایل کاهش محبوبیت تیم باشگاهی‌اش بود. او به گونه‌ای رفتار می‌کرد که مدیر و مربی وقت تیم ملی مجارستان قادر به تصمیم‌گیری نبودند و فرانس پوشکاش کار خود را انجام می‌داد.
در دیدار با برزیل با بطری به صورت بازیکن برزیل زد و در دور گروهی و دیدار با آلمان که از ناحیه مچ آسیب دید، درگیری شدیدی با بازیکن حریف داشت و معتقد بود که بازیکن آلمان از قصد او را مصدوم کرده است. او با وجود مصدومیت، حاضر به گوش کردن حرف مربی‌اش نبود و مرحله به مرحله برای تیمش بازی کرد تا اینکه قبل از فینال، مصدومیتش بدتر شد.
پزشکان تیم ملی آلمان که افراد زبده‌تری نسبت به پزشکان مجار بودند، بعد از معاینه مصدومیتش، به پوشکاش گفتند که نیاز به درمان بلندمدت دارد اما او زیر بار نرفت و در فینال به میدان رفت.
با وجود گلزنی در دقیقه ۶ فینال، پوشکاش در۸۴ دقیقه بعدی لنگ می‌زد و یکی از اصلی‌ترین دلایل شکست تیمش در فینال بود.
نکات جالب و کمتر شنیده شده
– آلمان پس از شکست هیتلر به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شد که آلمان غربی به مراتب تیم قدرتمندتری بود اما باز هم قهرمانی آن‌ها در این دوره یک شگفتی به حساب می‌آمد.
– در دیدار نیمه‌نهایی اروگوئه و مجارستان، بازی در وقت قانونی با تساوی ۲ بر ۲ خاتمه یافت و کار به وقت‌های اضافه کشید. به دلیل نبودن قانون تعویض و در حالی که اروگوئه سراسر هجوم بود، مدافع اروگوئه به دلیل مصدومیت نتوانست تیمش را همراهی کند و مجارستان موفق شد به تیم ۱۰ نفره اروگوئه دو گل بزند تا در نهایت با نتیجه ۴ بر ۲ پیروز شود.
– آلمان غربی با پیروزی در بازی تکراری برابر ترکیه موفق به صعود از دور گروهی شد.
– فیفا به دلیل چهار تیمه بودن گروه تیم‌های بریتانیایی در دور انتخابی (ولز – اسکاتلند – انگلستان – ایرلند شمالی) تصمیم گرفت اسکاتلند را نیز به عنوان تیم دوم این گروه در جام جهانی شرکت دهد.
منبع: تاریخ فوتبال و جام جهانی – تالیف و ترجمه: د. اسداللهی
انتهای پیام