جام جهانی ۱۹۵۰ به عنوان چهارمین جام جهانی تاریخ، نکات جالبی را در دل خود دارد.
به گزارش سادس، به بهانه برگزاری بیست و دومین دوره رقابت‌های جام جهانی فوتبال، هر روز یکی از جام‌جهانی‌های برگزار شده را نه با نگاه معمول بلکه با نگاهی به نکات کمتر دیده و گفته شده و گاهی نوستالوژی آن جام، مرور می‌کنیم.
* قسمت چهارم: جام جهانی ۱۹۵۰
قصه میزبانی برزیل
۱۲ سال پس از سومین دوره جام جهانی، بالاخره طلسم شکست و چهارمین دوره این بازی‌ها در برزیل برگزار شد. در این ۱۲ سال وقفه به خاطر جنگ جهانی دوم، اکثر کشورهای اروپایی درگیر جنگ بودند و توانایی شرکت در این مسابقات را نداشتند. این در حالی بود که فوتبال در آمریکای جنوبی به خصوص کشورهای برزیل، آرژانتین، اروگوئه و کلمبیا در جریان بود.
ژول ریمه فرانسوی، رئیس فیفا در آن زمان پیشنهاد برگزاری این مسابقات را در سال ۱۹۴۸ داد که به دلیل برگزاری المپیک، با پیشنهاد او مخالفت شد و حتی پیشنهاد بعدی این مرد فرانسوی مبنی بر برگزاری آن در سال ۱۹۴۹ هم مخالفت شد تا سرانجام قرار شد این مسابقات در سال ۱۹۵۰ برگزار شود. در کنگره برگزار شده فیفا، تنها برزیل بود که درخواست میزبانی این مسابقات را داشت و کشورهای اروپایی به دلیل درگیری و خرابه‌های حاصل از جنگ جهانی آماده میزبانی این دوره نبودند.
شرایط میزبانی برزیل
برزیلی‌ها دست به کار بزرگی زدند و در محله فقیرنشین ریو دو ژانیرو، ورزشگاه ۲۰۰ هزار نفری ماراکانا را به این مسابقات رساندند و این استادیوم، بزرگترین ورزشگاه جهان لقب گرفت. برزیل در شهرهای مختلفی از جمله ریودوژانیرو، بلوهوریزونته، سن‌پائولو (سائوپائولوی فعلی)، پورتوالگر، کوریتیبا و رسیف میزبان این بازی‌ها بود. به دلیل فاصله زیاد شهرهای برزیل از یکدیگر، بسیاری به میزبانی برزیلی‌ها اعتراض کردند و معتقد بودند با وجود مسافت زیاد، با خستگی راهی میدان می‌شوند. بسیاری معتقد بودند که اگر برزیل رقیبی برای درخواست میزبانی داشت، برنده نمی‌شد.
دلیل این کار، الگوبرداری ژنرال گاسپار برزیلی، دیکتاتور وقت این کشور از میزبانی ایتالیا و فرانسه بود و به این نکته توجه نکرده بود که مساحت کشورش با ایتالیا و پرتغال قابل مقایسه نیست. همچنین گاسپار برای این که بتواند شادی را در دل مردم برزیل ایجاد کند و تعداد مخالفانش را کاهش دهد، این میزبانی را برعهده گرفت و ریسک بزرگی انجام داد و با قهرمان نشدن برزیل، ریسک او نیز خوب از آب در نیامد و چند ماه بعد نیز از قدرت کنار گذاشته شد.
دیدار پایانی مسابقات بین برزیل و اروگوئه در حالی با برتری قهرمان دوره نخست جام جهانی به پایان رسید که برزیل با کسب تساوی هم می‌توانست جام قهرمانی را تصاحب کند ولی این تیم علی‌رغم برتری محسوس در طول بازی، برابر چشمان 200 هزار هوادارش در ورزشگاه ماراکانا، ناباورانه شکست خورد و جام را به اروگوئه تسلیم کرد.
گروهی شدن مسابقات
بعد از اتمام مسابقات انتخابی و انصراف بسیاری از تیم‌ها، ۱۳ تیم در این مسابقات حضور پیدا کردند که انگلیس به عنوان قدرت اول دنیای فوتبال برای اولین بار در این دوره حضور پیدا کرد. قرار شد این ۱۳ تیم در ۴ گروه تقسیم شوند که البته این تقسیم نظم خاصی نداشت و تیم‌ها به صورت عجیب و غریب پخش شدند. چهار تیم برزیل (میزبان مسابقات)، انگلیس (قدرت اول فوتبال جهان)، ایتالیا (قهرمان دوره قبل) و اوروگوئه (قهرمان دوره نخست و قدرت اول آمریکای جنوبی) به عنوان سرگروه‌ها انتخاب شدند که گروه اول و دوم ۴ تیمه، گروه سوم ۳ تیمه و گروه چهارم ۲ تیمه بود!
پس از این نیز از هر گروه، یک تیم به عنوان صدرنشین صعود می‌کرد و به صورت گروهی با هم مسابقه می‌دادند تا تیم صدرنشین، قهرمان این مسابقات شود. همچنین در دور گروهی، هر برد ۲ امتیاز، هر تساوی یک امتیاز و هر شکست بدون امتیاز بود.
تیم ملی انگلیس
برتری ۲ بر صفر تیم ملی انگلیس برابر شیلی، نخستین بازی این کشور در تاریخ جام جهانی بود. انگلیس تلفیق از بازیکنان جوان و باتجربه بود. حضور تعداد زیادی برزیلی برای تماشای این دیدار از نکات جالب این مسابقه بود. بیل فرنکلین غایب اصلی این تیم در این مسابقات بود و استنلی ماتیوس از اصلی‌ترین بازیکنان انگلیس به شما می‌رفت. انگلیس را کادری ۳ نفره متشکل از والتر وینترباتوم (مدیر)، استنلی راس (مشاور) و آرتور دروی (انتخاب‌کننده) تشکیل می‌دادند.
خداحافظی اعجوبه با آتزوری
اعجوبه فوتبال ایتالیا یعنی ویتور پوزو دیگر حاضر به همکاری با تیم ملی ایتالیا نبود و همین سبب شد که آتزوری نتواند برای سومین دوره متوالی قهرمان شود. افول موسولینی، قدرت را از پوزو گرفته بود و همچنین مرگ ۱۰ بازیکن تیم ملی ایتالیا در پرواز تیم تورینو از لیسبون طی سقوط هواپیما و همچنین تفاوت تفکرات مربیان تیم‌های باشگاهی ایتالیایی سبب شد پوزو تنها به عنوان خبرنگار در برزیل حاضر شود و از تیم ملی خداحافظی کند.
اطلاعات کلی
با انصراف اسکاتلند، ترکیه و هند، ۱۳ تیم برزیل، یوگوسلاوی، سوئیس، مکزیک، اسپانیا، شیلی، آمریکا، انگلیس، سوئد، ایتالیا، پاراگوئه، اروگوئه و بولیوی در این دوره شرکت کردند.
در پایان مسابقات، اروگوئه با صدرنشینی در گروه نهایی، قهرمان این دوره لقب گرفت و برزیل، سوئد و اسپانیا در رده‌های دوم تا چهارم قرار گرفتند.
نکات جالب و کمتر شنیده شده
– اروگوئه با انجام تنها یک بازی به گروه نهایی که صدرنشینش قهرمان می‌شد، راه یافت.
– در این دوره هم قانون تعویض وجود نداشت و تیم‌ها با ۱۱ نفر ابتدایی بازی را به اتمام می‌رساندند.
– ستاره این مسابقات، آدمیر، مهاجم تیم ملی برزیل بود که با ۹ گل، آقای گل این دوره شد.
– هند با وجود راه یافتن به دور نهایی، در این دوره حاضر نشد تا همانند جام‌های جهانی ۱۹۳۰ و ۱۹۳۴، هیچ تیم آسیایی در این رقابت‌ها حضور نداشته باشد.
منبع: تاریخ فوتبال و جام جهانی – تالیف و ترجمه: د. اسداللهی
انتهای پیام