رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان با اشاره به مباحث معنویت و تأثیرات مثبت آن در حوزه سالمندی، گفت: مساله مهم بعدی مباحث حقوقی و مالی مانند سالمند آزاری است که متأسفانه در کشور ما به آن توجه نشده و ما لایحه حقوقی حمایت از سالمندان نداریم که البته در حال تدوین است .
به گزارش سادس، دکتر حسام‌الدین علامه، رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در نشست “ورزش و سلامت سالمندی” که با همکاری مشترک جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی و مرکز مطالعات و پژوهش‌های راهبردی وزارت ورزش برگزار شد، با اشاره به ساختار این دبیرخانه و هدف آن در برنامه‌ریزی برای مواجهه اصولی با بحران سالمندی جمعیت کشور در آینده، گفت: سالمندی امری مبارک و حاصل پیشرفت دانش بشر و نشانگر توسعه در کشورهاست، بنابراین باید با برنامه ریزی مناسب برای پیشگیری از بروز چالش های سالمندی در کشور اقدام کنیم.
وی مهمترین اصل در این حوزه را همکاری و هماهنگی های بین بخشی دانست و گفت: در سال ۱۴۳۰ حدود ۳۳ درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند که مدیریت آن نیازمند حساس سازی و دغدغه‌مندسازی در سطح جامعه و دستگاه های مسئول و متولی است.
علامه با تشریح موضوعات مهمی همچون سواد سلامت ، سواد رسانه ای، سواد تربیتی و سواد تغذیه و غیره در جامعه، بیان کرد: به عنوان نمونه در برنامه ریزی حوزه سالمندی باید به مباحثی همچون تکثر فرهنگی و خرده فرهنگ ها توجه شود. به عنوان نمونه یکی از مسایل مطرح شده در سند ۲۰۳۰ در همین راستاست، البته در رابطه با این سند مانند هر مطلب وارداتی دیگر باید به مساله بومی سازی و استفاده از تجارب موفق سایر کشورها در این زمینه توجه شود.
وی با تاکید براینکه در موضوعات مختلف باید از سطح دانش به سمت مهارت حرکت کنیم، گفت: آخرین تعریف یونسکو از سواد، توانایی ایجاد تغییر با استفاده از دانش و آموخته‌هاست که باید با درنظر گرفتن راهکارهایی به این سمت و سو حرکت کنیم.
وی با اشاره به مباحثی همچون تعریف دقیق سالمندی، شروع سن سالمندی و تفاوت سن تقویمی سالمندی با سن سلامتی، تصریح کرد: از نظر تعریف هرم جمعیتی، کشور ما از سال ۸۵ وارد پنجره جمعیتی شده که تا ۱۴۲۵ ادامه دارد ولی بعد از این تاریخ افراد بالای سن و زیر سن تولید، جمعیت زیادی را تشکیل می‌دهند که همین مساله چالش‌هایی را در حوزه رفاهی، اقتصادی و بیمه ای ایجاد می کند، بنابراین باید برای تمامی این دوره ها برنامه ریزی اصولی داشته باشیم.
لایحه حقوقی حمایت از سالمندان نداریم
وی با تاکید بر استفاده و بهره گیری از تجارب موفق و حتی ناموفق کشورهای مختلفی همچون ژاپن در موضوع سالمندی، اظهار کرد: باید با تفکر انتقادی داده‌های خود را مرور و بازنگری و اصلاح کنیم.
علامه با اشاره به مباحث معنویت و تأثیرات مثبت آن در حوزه سالمندی، گفت: مساله مهم بعدی مباحث حقوقی و مالی مانند سالمند آزاری است که متأسفانه در کشور ما به آن توجه نشده و ما لایحه حقوقی حمایت از سالمندان نداریم که البته در حال تدوین است .
رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور با اشاره به مبحث دریافت خدمات اطلاع‌رسانی و آشنایی و یادگیری نحوه دریافت خدمات برای سالمندان، گفت: در مبحث فناوری‌های نوین یادگیری باید مبتنی بر آینده‌پژوهی باشد.
تجرد در سالمندی
وی با اشاره به بحث تجرد در سالمندی نیز گفت: در حال حاضر در کشور ما سالمندی که هیچ‌وقت ازدواج‌نکرده یک‌دهم درصد و تجرد قطعی سه درصد بوده و پیش‌بینی می‌شود در سالهای آتی سه تا چهار میلیون سالمند ازدواج نکرده داشته باشیم که این مساله ضرورت آینده پژوهی برای تصمیم گیری ها را پررنگتر می‌کند.
علامه با تاکید بر اهمیت آینده پژوهی برای برنامه ریزی و سیاستگذاری در حوزه سالمندی، تصریح کرد: مدیران و سیاستگذاران حوزه سالمندی باید با توجه به تغییرات برنامه ریزی کنند که در همین راستا مرکز رصد تغییرات جمعیتی در سازمان برنامه و بودجه کشور شکل گرفته است.
وی با بیان اینکه برای انجام کار موثر برای دوره سالمندی باید نگرش، بینش، عملکرد، ذائقه و میل سالمندان را مورد توجه قرار دهیم، اظهار کرد: در همین راستا باید به ایجاد بسترهای مناسب آموزشی و مناسب سازی محیط و ابزار و امکانات مورد نیاز سالمندان توجه ویژه ای داشته باشیم.
امیدواریم سند ملی سالمندان عملیاتی شود
همچنین دکتر محسن شتی، رییس اداره سلامت سالمندان وزارت بهداشت در این نشست با اشاره به مبحث سواد سالمندی، با بیان اینکه جمعیت کشور به سمت سالمندی پیش می‌رود، گفت: اگرچه سالمندی یک دستاورد است ولی اگر برنامه ریزی درستی نداشته و برای رویایی با دوره سالمندی برنامه ریزی نکنیم، با مشکلاتی جدی روبرو خواهیم شد.
وی با اشاره به نقش موثر وزارت ورزش در زمینه تقویت سالمندی فعال و سالم، گفت: ارتقای سواد سلامت در دوره سالمندی به این معناست که فرد بتواند از اطلاعات و منابع دانشی موجود برای حفظ و ارتقای سلامتی خود استفاده کند و مساله مهمتر در دسترس بودن این اطلاعات است.
وی با بیان اینکه سواد سلامتی ارتباط مستقیمی با سطح سواد تحصیلی افراد ندارد، گفت: یکی از مداخلات مهم برای ارتقای ورزش و فعالیت بدنی در سالمندان، ارتقای سواد سلامت در وجوه مختلف یعنی خود سالمندان و دستگاه‌ها و متولیان امر است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
شتی با تاکید بر اینکه دستگاه‌های مختلف و متولیان باید فضا و بستر مناسب انتقال اطلاعات و محتوای صحیح و معتبر سلامت به سالمندان را فراهم کنند، اظهار کرد: برای اجرا و بکارگیری اطلاعات نیز باید بستر و تمهیدات مناسب اندیشیده شود. چراکه عمده سالمندان از اهمیت ورزش و تحرک برای ارتقای سلامتی آگاهند ولی بستر مناسبی برای اجرای آن فراهم نیست.
وی نگرش نادرست و دلایل فردی، نقص اطلاعات و عدم انتقال و دانش مورد نیاز از سوی متولیان را برخی از دلایل عدم فعالیت بدنی سالمندان دانست و ادامه داد: یکی از نقاط ضعف دستگاه ها و ارگان‌های متولی همچون وزارت بهداشت این است که با وجود دارا بودن خدمات تخصصی مختلف ویژه سالمندان، در انتقال این اطلاعات و آگاه سازی سالمندان برای بهره گیری از این خدمات نقص دارند.
رییس اداره سلامت سالمندان وزارت بهداشت در خاتمه با تاکید بر ضرورت مشارکت های بین بخشی و هم‌افزایی دستگاه های متولی برای ارایه خدمات مطلوبتر به سالمندان، گفت: امیدواریم هرچه سریعتر با عملیاتی شدن سند ملی سالمندان بتوان گام‌های موثری در این حوزه برداشت.
اخذ مجوز ایجاد باشگاه‌های ویژه سالمندان تا پایان سال
همچنین دکتر ملایی، مدیرکل توسعه ورزش‌های همگانی وزارت ورزش با اشاره به انتظارات جامعه از وزارت ورزش، با طرح این سوال که چند درصد اعتبارات ورزشی کشور به سالمندان اختصاص دارد و وزارتخانه چقدر برای انجام ماموریت‌ها آمادگی دارد؟، گفت: بخش اعظم میزان موفقیت برنامه ها به این مسایل بستگی دارد.
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد اعتبارات ورزشی به ورزش قهرمانی اختصاص دارد، گفت: با وجود معاونت ورزش همگانی، چقدر بر اساس مطالبات جامعه در این حوزه حرکت می کنیم.
وی با بیان اینکه میزان انتظارات جامعه مارا به سمت تغییر رویکردها و سیاستها سوق داده است، گفت: ما ورزشی ها فکر می کنیم که با برگزاری رویدادها می توان مشکل کم تحرکی افراد جامعه که یک مشکل فردی و اجتماعی است را حل کنیم در حالیکه درست نیست و ما با یک کم تحرکی ملی مواجه هستیم.
ملایی با تاکید بر ضرورت مدیریت تغییر رفتار اجتماعی در زمینه ورزش، گفت: بهترین رویکرد برای تغییر رفتار اجتماعی به سمت ورزش و تحرک، بازاریابی اجتماعی است که تمام راهبردهای آن با کانون جمعیتی مخاطب، نگرش و دیدگاه آغاز می‌شود.
مدیرکل توسعه ورزش‌های همگانی وزارت ورزش با اشاره به رویکرد معاونت ورزش همگانی در زمینه طراحی متناسب با گروه‌های مخاطب از کودک و نوجوان تا میانسال و سالمند، گفت: در این راستا امسال با ۳۴ فدراسیون ورزشی تفاهم نامه‌هایی برای افزایش مشارکت مردمی و جذب حداکثری در زمینه ورزش همگانی امضا کردیم. همچنین برای اولین بار برنامه توسعه ورزش همگانی مبتنی بر بازاریابی اجتماعی برای کودکان تدوین شد.
دکتر ملایی در خاتمه از اخذ مجوز ایجاد باشگاه‌های ویژه سالمندان تا پایان سال خبر داد.
به دنبال احیای جایگاه سالمندان در جامعه هستیم
همچنین فرج حسینیان، معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه این سومین نشست تخصصی سالمندی است که برگزار می شود، ادامه داد: در جهاددانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی رویکردی در بحث سالمندی اتخاذ کردیم که بتوانیم جریان سازی اجتماعی مورد نیاز حوزه سالمندی را با همکاری سازمان ها و ارگان ها و افراد داشته باشیم این سلسله نشست های تخصصی به صورت جدی در حال برگزاری است.
وی ادامه داد: ما به دنبال این هستیم که بتوانیم جایگاه سالمندان که باید در جامعه جدی گرفته شود وکمی مغفول واقع شده را احیا و ارتقا دهیم.
حسینیان در خاتمه با تاکید بر اهمیت بهره مندی جامعه از تجارب سالمندان، گفت: جهاد دانشگاهی در بحث هوش مصنوعی و داده کاوی نیز به صورت جدی و تخصصی در بحث سلامت و سالمندی ورود کرده است.
ادامه دارد…