مجتبی علیان؛ تحلیلگر مسائل راهبردی و عضو ارشد موسسه مطالعات امنیتی رویکرد
تقابل یمن با رژیم صهیونیستی به ویژه پس از تأسیس رژیم اشغال گر در سال 1948 آغاز شد. یمن، مانند بسیاری از کشورهای اسلامی دیگر، در دوران شکلگیری اسرائیل از نخستین کشورهایی بود که به مخالفت با این رژیم پرداخته و از حقوق فلسطینیها حمایت کرد. در واقع، یمن در دوران بعد از جنگ 1948 و تبعات آن، همواره در جبهه مخالف با رژیم صهیونیستی قرار داشت و این تقابل تا امروز ادامه یافته و هر روز بر عمق استراتژیک آن افزوده می شود.
باید یادآور شد پیش از آغاز جنگ داخلی در سال ۲۰۱۵، جمهوری یمن سیاستی همسو با کشورهای اسلامی در قبال رژیم اشغال گر داشت. این سیاست شامل موارد زیر بود:
- عدم به رسمیت شناختن کشوری به نام اسرائیل؛
- حمایت ظاهری از آرمان فلسطین؛
- انتقاد از شهرکسازیها و تجاوزات اسرائیل در غزه و کرانه باختری.
با این حال، یمن در این دوران نقش فعالی در رویارویی مستقیم با اسرائیل ایفا نمیکرد و مواضع آن عمدتاً بیانیهای و دیپلماتیک بود.
در ادامه با قدرتگیری انصارالله در صنعا از سال ۲۰۱4، سیاست یمن در قبال رژیم صهوینسیتی وارد مرحله جدیدی شد:
- ایدئولوژی ضدصهیونیستی: شعار محوری انصارالله شامل عبارت «مرگ بر اسرائیل» است. آنان رژیم صهیونیستی را عامل اصلی فتنهها در منطقه میدانند.
- حمایت فعال از محور مقاومت: انصارالله خود را بخشی از محور مقاومت میدانند و حمایت صریح از فلسطین، حزبالله لبنان و حماس را اعلام میکنند.
- حمله به منافع رژیم اشغال گر: در پی جنگ غزه ۲۰۲3 و ۲۰۲۴، انصارالله با پرتاب موشک و پهپاد به سمت اراضی اشغالی و حمله به کشتیهای مرتبط با آن در دریای سرخ، نقش عملی در مقابله با رژیم صهیونیستی ایفا کردند.
همچنین باید افزود یمن در سطح بینالمللی نیز همواره به مخالفت با اسرائیل پرداخته و در مجامع بینالمللی از جمله سازمان ملل، علیه اقدامات این رژیم موضعگیری کرده است. رسانههای یمنی نیز بهطور مرتب از سیاستهای صهیونیست ها و اقدامات این رژیم در فلسطین و منطقه انتقاد کرده و بهویژه بر حمایت از انتفاضه فلسطینی تأکید میکنند.
در ادامه باید افزود دلایل تقابل یمن با رژیم صهیونیستی را میتوان در چند عامل اصلی خلاصه کرد:
- حمایت از حقوق فلسطینیها: یمن به عنوان یکی از کشورهای عربی از همان ابتدا به حمایت از حقوق مردم فلسطین و مخالفت با اشغالگری اسرائیل پرداخت. این موضعگیری یمن در طول تاریخ تقابل با رژیم صهیونیستی را ادامهدار کرده است.
- روابط با ایران: یمن، بهویژه در دوران حوثیها (انصارالله)، روابط نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران دارد. ایران به عنوان یکی از دشمنان اصلی رژیم صهیونیستی، از جنبش حوثیها حمایت کرده و این حمایتها به تقابل بیشتر یمن با رژیم انجامیده است.
- امنیت و منافع منطقهای: رژیم صهیونیستی همواره تلاش کرده تا از هرگونه نفوذ ایران در منطقه جلوگیری کند و از آنجا که یمن بهویژه در سالهای اخیر به محور مقاومت منطقهای تبدیل شده است، تقابل میان این دو افزایش یافته است.
باید افزود رژیم صهیونیستی نگرانیهای زیادی از حمایت یمن از گروههای مقاومت مانند حزبالله لبنان و حماس دارد. یمن از طریق حمایتهای مالی، تسلیحاتی و اطلاعاتی به این گروهها کمک کرده است که این امر منجر به افزایش تنشها و دشمنی با رژیم صهیونیستی شده است.
اما این نکته هائز اهمیت است سیاست ضداسرائیلی یمن ( انصارالله ) چند هدف را دنبال میکند:
- افزایش مشروعیت داخلی و منطقهای: با اتخاذ موضع ضداسرائیلی، انصارالله تلاش دارد خود را در کنار جریانهای مردمی – ضد صیونیستی قرار دهد.
- فشار بر آمریکا و متحدانش: با حمله به منافع غربی در دریای سرخ، انصارالله میکوشد فشار خود را بر ائتلاف عربی-غربی افزایش دهد.
- تثبیت جایگاه در محور مقاومت: تقویت روابط با ایران و حزبالله به منزله افزایش توان راهبردی در برابر عربستان و امارات است.
باید یادآورشد یمن به عنوان یکی از اعضای اصلی محور مقاومت، در برابر اقدامات رژیم صهیونیستی قرار دارد. حمایت یمن از گروههای مقاومت در لبنان و فلسطین، موجب تقویت جبهه مقاومت در برابر اسرائیل شده است.
در پایان باید افزود تنش های اخیر میان یمن و رژیم صهیونسیتی به سطح بی سابقه ای از درگیری نظامی رسیده است تا جایی که در روزهای گذشته یمنی ها ( انصار الله) با پرتاب موفق آمیز موشک بالستیک به سمت نقطه ای حیاتی ( فرودگاه بین الملیی بن گوریون )در نزدیکی تل آویو که موجب زخمی شدن چند صهیونیست و همچنین بسته شدن و اخلال در پرواز های این فرودگاه شد و این حمله آنقدر موفقیت آمیز بود که تعداد زیادی از شرکت های هواپیمایی پرواز های خود را به این فرودگاه به حالت تعلیق در اوردن و بسیاری از پرواز ها نیز کنسل شد .
یمنی ها اذعان داشته اند این حملات را در راستای حمایت از فلسطینیان و در پاسخ به عملیات های نظامی صهیونیست ها در غزه انجام داده و هشدار داده اند که حملات بیشتری به نقاط حیاتی مانند فرودگاه ها و زیر ساخت های رژیم صیونیستی انجام خواهند داد و به نظر می رسدتنش ها در منطقه بیشتر خواهد شد و درگیری ها گسترده بین یمن و صهیونیست ها عمیق تر شکل خواهد گرفت..