تلف‌شدن ماده‌ببر سفید در باغ وحش ارم، سرنوشت تلخ «باران»، شامپانزه معروف باغ وحش ارم، نحوه نگهداری نامناسب «هیرمان» شیر ایرانی در باغ وحش ارم، تلف‌شدن گورخرهای ایرانی در یک پروژه انتقال، مرگ گورخرهای آفریقایی در باغ وحش صفادشت و … نمونه‌های ناموفقی از نگهداری حیوانات در کشورمان هستند.
ساعاتی بیشتر از دست‌به‌دست شدن فیلم‌های مربوط به کشته‌شدن پلنگ مازندران و تلف‌شدن یک قلاده خرس در اردبیل نگذشته بود که تصاویری از کشته‌شدن یک توله‌خرس قهوه‌ای در استان مازندران منتشر شد؛ بچه خرس را کشته و محتویات شکمش را بیرون آورده بودند!
شواهد نشان می‌دهد ما در کشورمان رزومه موفقی در نگهداری از حیوانات نداریم؛ حیواناتی که تعداشان هم چندان زیاد نیست.
به نظر می‌رسد درس عبرت از تجربه‌های ناموفق گذشته چندان تاثیری ندارد و همچنان شاهد صحنه‌های ناخوشایند برخورد نامناسب با حیوانات هستیم چرا که در این زمینه آموزش‌های کافی وجود ندارد.
شاید کمتر کسی داستان گورخرهای فراری را فراموش کرده باشد. سه راس گورخر آفریقایی سرگردان و هراسان در بین گروهی از مردان دستپاچه و وحشت‌زده ایستاده‌اند که یکی از آنها داخل جوی آب می‌افتد و پای چپش می‌شکند. شدت شکستن استخوان به حدی است که حیوان بینوا حتی امکان خروج از جوی آب را ندارد، با این حال، یکی از مردان خشمگین و عصبی، با شیئی به سر و گردن حیوان می‌کوبد و تلاش می‌کند آن را به زور از داخل جوی آب خارج کند. طبق گفته مدیر باغ وحش صفادشت، برای خرید، نگهداری، آزمایش و حمل هر گورخر ۶۰۰ میلیون تومان هزینه شده بود که با تلف‌شدن ۲ راس از آنها حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان دچار خسارت شدند. در توضیح فیلم‌های منتشرشده از گورخرها عنوان شده که حیوان‌ها حین انتقال به خودروی سازمان محیط زیست، در گمرک تلف شده‌اند.
پیش از این در آبان سال ۹۷ هم ضمن طرح انتقال ۱۰ گورخر از توران شاهرود به پارک ملی کویردر گرمسار، پنج گورخر تلف شدند. سازمان محیط زیست ناآشنایی کارکنان خود به روش انتقال حیوانات و بی‌تجربگی آنان را عامل مرگ گورهای ایرانی اعلام کرد.
داستان «باران» شامپانزه باغ وحش ارم هم زبانزد خاص و عام است؛ بچه‌شامپانزه‌ای که سال ۱۳۹۶ از خطر مرگ توسط مادرش «شمسی» نجات پیدا کرد. کارشناسان حیات وحش اعتقاد داشتند شرایط نامناسب نگهداری شامپانزه‌های ارم باعث بروز اختلالات روحی و پرخاشگری آنها شده و آسیبی را که «شمسی» مادر باران در بدو تولد به آن وارد کرده بود هم ناشی از همین اختلالات روحی می‌دانستند. مدتی بعد «شمسی» ماده‌شامپانزه ۱۸ ساله باغ وحش ارم و مادر «باران» بدلیل آنچه نزاع بین حیوانات اعلام شد، جان خود را از دست داد. سرانجامِ باران هم مرگ بود؛ زمانی که به یک مرکز نگهداری در کنیا منتقل شد بر اثر یک اشتباه توسط شامپانزه‌های بالغ کشته شد!
آذر سال ۱۳۹۹ ماده‌ببر سفید باغ وحش ارم براثر نزاع با ببر نر کشته شد. پس از بررسی‌های انجام‌شده، مشخص شد اقدام غیراصولی و غیرکارشناسی باغ وحش ارم نسبت به قراردادن ببر نر در مجاورت جایگاه استراحت ماده‌ببر سفید موجب مرگ «گوئین» شد. اقدام باغ وحش ارم برای جفت‌گیری ببر نر و ماده‌ببر سفید، وقوع خطای انسانی و درست‌بسته‌نشدن حصار بین دو جایگاه استراحت یا وجود اشکالات در حصار جایگاه‌ها موارد دیگری بود که بعنوان دلایل احتمالی وقوع این حادثه از سوی برخی کارشناسان مطرح شد.
گرچه این نخستین بار نبود که یک ببر در باغ وحش ارم تلف می‌شد. در سال ۸۹ و در پروژه احیای ببر مازندران که با واردکردن ببرهای سیبری از روسیه آغاز شد، یک ببر نر به دلیل ابتلا به بیماری مشمشه در باغ وحش ارم تلف شد.
در سال ۹۲ هم یک ببر بنگال در این مجموعه بر اثر خفگی در استخر محوطه باغ وحش ارم تلف شد.
شیر نر ایرانی به‌نام «کامران» سال ۹۸ از باغ وحش بریستول انگلستان به باغ وحش تهران منتقل و «هیرمان» نامگذاری شد که بعد از مدتی بدحال و علائم بالینی آن بیحالی و آبریزش بینی اعلام و از طرفی دچار اختلال در قسمت فوقانی سیستم تنفسی شد. شیر ایرانی که زمانی در دشت‌های کشور زندگی می‌کرد بیش از ۸۰ سال است که به دلایلی از جمله تخریب زیستگاه و شکار در ایران منقرض شده و تنها یک جفت شیر نر و ماده ایرانی در باغ وحش ارم و در شرایط اسارت زندگی می‌کنند. به گفته دامپزشک این باغ وحش هر دو آنها حال خوبی دارند.
دلفیناریوم برج میلاد هم بعد از مرگ دو شیر دریایی و دلفینی به نام «آلفا» تعطیل شد.
در کنار این اخبار تلخ حیوانات، هر چند وقت یک بار ویدئوهایی هم از آزار و اذیت حیوانات توسط نهادها و مردم منتشر می‌شود که می‌توان به برخی از آنها از جمله زنده‌به‌گور کردن جوجه‌های یک‌روزه، دارزدن روباه و بزمجه، سنگسارکردن توله‌خرس و تزریق اسید و سم توسط شهرداری به سگ‌ها اشاره کرد. این موارد فقط نمونه‌ای از اخبار مربوط به حیوان‌آزاری در ایران هستند که این روزها با کشته‌شدن پلنگ مازندران و خرسی در اردبیل باعث تاسف و تحت تاثیر قرار گرفتن احساسات و روان مردم شده‌اند؛ اتفاقاتی که حتی مسئولان امر را تا کنون وادار به ساخت یک برنامه آموزشی مناسب و فرهنگ‌سازی در این زمینه نکرده است.
در میان این همه اخبار بد، امیدی که زنده شده خبر بدنیا آمدن سه توله یوز ایرانی است. «ایران» یوزپلنگ مادر و «فیروز» یوزپلنگ پدر که در مرکز تحقیقات پارک ملی توران نگهداری و حفاظت می‌شوند سه توله سالم به حیات وحش جهان هدیه کردند. یوزهایی که باید دعا کنیم عمرشان به دنیا باشد و بلایی سرشان نیاید.
انتهای پیام