گروه فرمانده انتظامي استان در يادداشتي آورده است: حيات اجتماعي انسان ها در مواردي به علل و انگيزه هايي؛ دچار عوارض و اختلالاتي مي شود که عامل پديد آورنده يا عارضه و اختلال موردنظر را بيماري يا آسيب اجتماعي مي نامند.
انسان موجودي است که در سايه حيات اجتماعي به زندگي انساني رسيده است اگر حيات اجتماعي از حيات انسان ها حذف شود، آدمي هرگز موفق نخواهد شد خود را بسازد و به اصول و ضوابط و مدنيت و حقوق فردي و اجتماعي آشنا شود.
حيات اجتماعي انسان ها در مواردي به علل و انگيزه هايي؛ دچار عوارض و اختلالاتي مي شود که عامل پديد آورنده يا عارضه و اختلال موردنظر را بيماري يا آسيب اجتماعي مي نامند.
رشد شهرنشيني به عنوان يک پديده نوين در عصر حاضر بيشتر از هر زمان ديگري در گذشته و به ويژه در جوامع رو به توسعه ادامه دارد. جوامع جهان سوم فعلي شاهد گسترش شهرنشيني وسيعي هستند که حتي جوامع صنعتي قبلا کمتربا آن مواجه شده اند.
اين حرکت براي کشورهاي رو به توسعه، تحولات عمده اي را در زمينه هاي مختلف اقتصادي، فرهنگي و نظاير آنها به دنبال آورده است. جريان شهرنشيني موجبات تغيير ساختارهاي اجتماعي، روابط اجتماعي، دگرگوني نظام ارزشي و امثال آنها را فراهم آورده است.
رواج شهرنشيني و مهاجرت، توريسم، ارتباطات فرهنگي و تغيير در عقايد و سنن با کاهش تاثير و نفوذ خانواده ها همراه بوده و در مجموع تغييرات وسيعي در رفتارهاي اجتماعي جوانان بوجود آورده است.
در زندگي سنتي گذشته، گذر از دوران کودکي تا مرحله ازدواج ساده و مشخص بود. ولي امروزه تغيير در سن ازدواج بعلت افزايش نيازها و مشکلات اشتغال و دوره هاي طولاني تحصيل، فاصله ميان انتظارات و امکانات باعث مي شود که ازدواج در سنين بالاتري انجام بگيرد و اين در حالي است که سن بلوغ به علل مختلف از جمله رسانه هاي نوين تا حدود زيادي پايين آمده و بلوغ جسماني زودتر از بلوغ رواني و اجتماعي رخ مي دهد.
جوانان معمولا مانند گذشته به طور مستقيم حمايت نمي شوند و والدين به دليل شرم و حيا و ملاحظه يا ناآگاهي و مشغله زياد مسئوليت واقعي خود را به انجام نمي رسانند و ممکن است نوجوانان بدون آمادگي قبلي و آگاهي مناسب در مواجهه با اين تحولات و چالش ها در معرض بروز رفتارهاي مخاطره آميز قرار بگيرند.
همزمان با گسترش فيزيکي و اجتماعي شهرها و تبديل آنها به مراکز ناهمگن جمعيتي، اجتماعي و فرهنگي، ميزان تحقق جرايم شهري به ويژه در ناحيه هاي مرکزي و حاشيه اي شهرهاي بزرگ افزايش زيادي يافته است.
تبعات متعدد و منفي تغيير ناشي از افزايش فوق از قلمرو جغرافيايي شهرها گذشته و مسئله تنظيم روابط سالم انساني، ساکنان اين شهرها را با محيط زندگي شان با دشواري روبرو ساخته است.
توسعه جرايم شهري، ساز و کارهاي طبيعي و هنجارهاي عادي، زندگي شهري را با دشواري مواجه کرده و سبب آن شده است که نظام اجتماعي آن در قبال ايفاي کارکردهاي بنيادي و حقيقي خود دچار ابهام و يا مانع شود.
آنچه که در موضوع قابل مشاهده و اسباب نگراني مي باشد اين است که اشکال گوناگون اين ناهنجاري ها و عوارض آن همچون سرقت، قانون شکني، تجاوز به حقوق سايرين، گسترش موادمخدر و … شريان هاي اساسي مربوط به فعل و انفعالات شهري را با عوامل مزاحم متعدد روبرو و جريان رشد متعادل قضايي و اجتماعي شهري دچار رکود مي کند.
زندگي شهري کنوني، دشواري هاي فراواني براي انسان پيش آورده و تباهي هاي نظام شهري در جامعه هاي کنوني با شتاب قابل ملاحظه اي در حال توسعه اند.
آسيب هاي اجتماعي را از يک سو از ديدگاه جرم شناسي و مسائل قانوني مي توان مورد بررسي قرار داد. از سوي ديگر مي توان در بررسي آن ، نظرگاه جامعه شناختي و روانشناختي داشت.
امروزه مسائل روانشناختي به عنوان عاملي موثر در وقوع آسيب هاي اجتماعي در نظرگرفته مي شود. نبود شيوه هاي تربيتي مناسب، انواع مشکلات رواني و روحي در بين افراد، عدم کارايي آنها در استفاده از شيوه هايي براي مبارزه با مشکلات زندگي، علل اساسي وقوع آسيب شناخته مي شود.
مسائل فرهنگي جامعه و پايبندي يک جامعه به آداب و رسوم سنتي يک عامل ديگر در پيش بيني احتمال وقوع آسيب هاي اجتماعي در يک جامعه است. هرچه افراد به سنن و آداب فرهنگي خود پايبندي بيشتري داشته باشند، احتمال وقوع آسيب کمتر خواهد شد.
امروزه شاهد تغييرات سريع فرهنگي و اجتماعي در استان يزد مي باشيم که متاسفانه با تغيير و فرو ريختن برخي از سنت هاي اصيل جامعه يزد، شيوع آسيب هاي اجتماعي را رقم زده است که به نظر مي رسد فرهنگ سازي در جهت حفظ سنت هاي اصيل مردمان دارالعباده و ديار قنات، قنوت و قناعت بايد از اولويت ها و دغدغه هاي مردم و مسئولان اين استان باشد.