يک آسيب‌شناس مسائل اجتماعي بيان داشت: کساني‌که اعتمادبه‌نفس پاييني دارند و احساس مي‌کنند که اگر در دنياي واقعي بخواهند ارتباط برقرار کنند، احتمالا مورد قبول قرار نخواهند گرفت، به دنياي مجازي روي مي‌آورند.
به گزارش سادس به نقل از هفته نامه امين جامعه “سعيد رمضاني” مي گويد: خيلي سخت نيست، به‌ياد بياوريد تا همين چند سال پيش تلفن‌هاي‌همراه تنها براي در دسترس بودن دائمي بودند؛ اما اکنون، يک زندگي در اين مکعب مستطيل شکل جريان دارد و توانايي سرگرم کردن صاحبش را از صبح تا هنگام خواب دارد و گاهي خواب را از چشم دارنده‌اش مي‌ربايد؛ حتي گپ‌وگفت‌هاي خانوادگي هم در همين گروه‌هاي مجازي برقرار مي‌شود. اين شبکه‌هاي اجتماعي گاهي جاي ديدوبازديدهاي هفتگي را هم پر مي‌کنند. ديگر هر خانواده‌اي يک گروه در يکي از شبکه‌هاي اجتماعي دارد و از عکس ناهار و شام تا آخرين تغييرات دکوراسيون خانه را از اين طريق به عرضه مي‌گذارند؛ اما اين دوستي‌هاي از راه دور که جاي دورهمي‌ها قديمي را گرفته، چه سود و زياني براي افراد دارد؟
ارتباطات عاطفي به حداقل رسيده
رمضاني با بيان اينکه افزايش ارتباطات عاطفي افراد موجب کاهش گرايش به شبکه‌هاي اجتماعي مي‌شود، مي‌گويد: بخشي از نيازهاي ارتباطي در خانواده تأمين مي‌شود و در خانواده‌هاي امروزي ارتباطات عاطفي به حداقل رسيده است.
وي ادامه مي‌دهد: يکي از دلايل عمده سست شدن پايه‌هاي خانواده، اين است که افراد اوقات کمتري را در کنار هم مي‌گذرانند.کوچک شدن خانواده‌ها به‌دلايل مختلف ازجمله تلاش براي تأمين هزينه‌هاي خانواده و امرارمعاش، منجر به کاهش ارتباط اعضاي خانواده به‌خصوص روابط عاطفي آن‌ها شده است و دوري اعضاي خانواده نسبت به هم و تأمين نشدن نيازهاي عاطفي و ارتباطي افراد در اين شرايط امري اجتناب‌ناپذير است.
آشنايي‌هاي مجازي
اين آسيب شناس با اشاره به هدف اوليه تشکيل اين شبکه‌ها، مي‌گويد: افزايش ارتباط بين افرادي که در دهکده جهاني زندگي مي‌کنند، اولين هدف و مهم‌ترين انگيزه تشکيل اين شبکه‌ها بود و تا حدودي هم در اين هدف موفق بودند، اما گاهي يکسري جدايي‌ها و دوري‌هايي را هم به‌وجود آورد. اگر اين مشکل را بخواهيم در جامعه خودمان بررسي کنيم، مي‌بينيم که حضور در شبکه‌هاي مجازي باعث ايجاد سوءظن و بدبيني بين برخي زوجين شده است؛ اتفاقي که کم‌کم به طلاق عاطفي و درنهايت به طلاق دائمي مي‌انجامد.
اين جامعه‌شناس، فراگير شدن شبکه‌هاي اجتماعي را بر ميزان طلاق مؤثر مي‌داند و به‌نحوي به آشنايي افراد در شبکه‌هاي اجتماعي اشاره مي‌کند و مي‌گويد: بر اين اساس آمار ثبت‌احوال هم نشان مي‌دهد که درحال‌حاضر بيشتر طلاق‌ها در پنج سال نخست زندگي رخ مي‌دهد و در اين بين، باز سال اول سهم بيشتري در جدايي‌ها دارد. تحليل اين موضوع ازنظر ما اين است که معيارهاي آشنايي زوجين در جامعه امروز به‌واسطه اين شبکه‌هاي مجازي تغيير کرده است.
زمان طولاني در فضاي مجازي
وي زمان طولاني را که برخي از افراد در شبکه‌هاي مجازي صرف مي‌کنند، يکي ديگر از آسيب‌هايي عنوان مي‌کند که مي‌تواند براي خانواده مشکل‌آفرين باشد و مي‌گويد: يکي از توصيه‌هاي قديم روان‌شناسان خانواده به خانواده‌ها اين بود که زوجين موقع غذا خوردن و با هم بودن، حتي روزنامه هم نخوانند، تلويزيون نبينند و فقط به همديگر توجه کنند، اما درحال‌حاضر اين‌گونه نيست و زن و شوهر ساعت‌ها وقت‌شان را در اين شبکه‌ها تلف مي‌کنند.
پديده‌اي اجتماعي
ازنظر رمضاني، برخورد سلبي و قهري با شبکه‌هاي اجتماعي بدترين راه‌حل براي درمان اين معضل و پديده اجتماعي است؛ تا جايي‌که درباره‌اش مي‌گويد: هم‌اکنون درباره شبکه‌هاي اجتماعي با مشکل به‌وجود آمدن يک پديده اجتماعي مواجه هستيم. ما نمي‌توانيم با پديده‌ها مقابله کنيم، بلکه بايد آن‌ها را آگاهانه هدايت کنيم؛ فيس‌بوک و توييتر را فيلتر کرديم، اما هنوز بسياري افراد از اين شبکه‌ها استفاده مي‌کنند؛ پس با فيلترکردن تلگرام هم راه به‌جايي نمي‌بريم.
وي مي گويد: بايد در فکر به‌وجود آوردن جايگزين‌هاي بومي و محلي در اين رابطه باشيم تا نتيجه بگيريم. اما چه کساني بيشتر به شبکه‌هاي اجتماعي پناه مي‌آوردند و در آن حضور دارند؟
رمضاني در پاسخ به اين پرسش مي‌گويد: کساني‌که اعتمادبه‌نفس پاييني دارند و احساس مي‌کنند که اگر در دنياي واقعي بخواهند ارتباط برقرار کنند، احتمالا مورد قبول قرار نخواهند گرفت، به دنياي مجازي روي مي‌آورند.
تقليل ارتباطات عاطفي
اين آسيب‌شناس اجتماعي، تقليل ارتباطات عاطفي را عامل کشيده شدن بدون حد و مرز مردان به‌سوي دنياي مجازي و فضايي غير از فضاي گرم خانواده مي‌داند و مي‌گويد: مرداني که روابط خوبي با خانواده و همسر ندارند، سعي مي‌کنند تا با کارها و برنامه‌هاي ديگري خودشان را سرگرم کنند و باتوجه به گسترش فضاي مجازي در ميان خانواده‌ها، آن‌ها حضور در اين فضا را انتخاب مي‌کنند. البته افرادي هم هستند که با گذراندن زمان زيادي در خارج از خانه يا مطالعه کتاب و روزنامه زماني را که در خانه هستند، تلاش مي‌کنند تا کمترين ارتباط متقابلي با همسر يا فرزندان داشته باشند.
وي ادامه مي دهد: افرادي که امکاناتي مانند اتاق خصوصي در خانه ندارند، در تنهايي خود آهنگ گوش کرده يا استراحت مي‌کنند. همه اين‌ها از کمرنگ شدن ارتباطات عاطفي در خانواده حکايت مي‌کند و مردان به‌جاي اينکه به خانواده و فرزندان توجه داشته باشند، به کارها و سرگرمي‌هاي ديگري علاقه نشان مي‌دهند. نمي‌توان نکات مثبت شبکه‌هاي اجتماعي را ناديده گرفت. اين شبکه‌ها هم روزانه در گردش اطلاعاتي نقش بالايي دارند و هم ابزار کسب‌وکار عده‌اي شده‌اند؛ مانند کانال‌هاي فروش ترشي و مرباي خانگي، فروش لباس و لوازم منزل دسته دوم و…
گروه‌هاي اينترنتي
خانم خانه‌داري که روزانه نزديک به يک‌ساعت در شبکه‌هاي اجتماعي مانند تلگرام حضور دارد، مي‌گويد: گروه‌هاي متنوعي در اين دو شبکه اجتماعي وجود دارد؛ گروه‌هاي سلامت تا آموزش آشپزي و… بستگي به خود افراد دارد که ميزان حضورشان در اين شبکه‌ها را مديريت کنند. به‌دليل جذابيت و تنوع اطلاعاتي که در اين شبکه‌هاي مجازي وجود دارد، شايد متوجه گذر ساعت نشويم، اما بايد بتوانيم حضورمان را مديريت کنيم.
به گفته اين خانم خانه‌دار، گروه‌هاي آشپزي، خريدهاي اينترنتي که قيمت‌هاي آن‌ها بسيار پايين‌تر از قيمت مغازه است و برخي گروه‌هاي معرفي کتاب و موسيقي از گروه‌هاي مورد علاقه وي در شبکه اجتماعي تلگرام است. خريدوفروش تلگرامي و تبليغات در گروه‌هاي پرطرفدار بخشي از استفاده‌هاي اقتصادي از اين شبکه‌هاي اجتماعي است. هر پديده ارتباطي مانند چاقويي دولبه مي‌ماند که مي‌تواند دليل تازه طلاق‌ها باشد يا به‌عنوان يک محيط کسب‌وکار خانگي از آن استفاده شود.