سادس– علیرضا بخشی استوار: این روزها برنامه دورهمی روی آنتن شبکه نسیم می رود.برنامه ای که پیش از پخش آن گفته می شد می خواهد با خندوانه رقابت کند و در ادامه اضافه شدن برنامه های طنز و شو های تلویزیونی ساعات شادی را برای مخاطبان خود رقم بزند.
روندی که برنامه دورهمی هم از نظر کیفیت فرمی اثر و هم از نظر محتوایی دارد طی می کند ، سیری نزولی به خود گرفته است که طی کردن این سیر نزولی قابل تامل بوده و باید به بوته نقد گذاشته شود.
از لحاظ فرمی هر چند که بداهه پردازی در این اثر به عنوان یک موقعیت جدید است (در تلویزیون ما ساختارشکنانه تلقی شود) و همین از بین بردن مرز تئاتر و واقعیت در صحنه این برنامه و ورود و خروج تماشاگر به فضای داخل نمایش و خارج نمایش و اجرای مجری ایده ای بود که می توانست به عنوان یک شاکله تثبیت شده ، محتوای درست تری را به خود بگیرد اما دقیقا بر عکس ، محتوای اثر فرم را هم تحت الشعاع خود قرار داده است.
از این منظر این بداهه پردازی های لحظه ای بیش از این که تاثیر گذار باشد بیشتر شبیه یه کل کل یا گفتگویی میان بازیگران و به رخ کشیدن توانایی های شخصی آن ها است.کارگردان سعی دارد که این بداهه پردازی ها را در مسیری به هم مرتبط کند اما اتفاقا نقطه گسست در این نمایش همان جاست که کارگردان قصد این کار را دارد.زمانی که مهران مدیری شروع به گفتن مونولوگ های انتقادی خود می کند محتوای اثر قوتی ندارد و تکرار مکررات و نمایش لحظه ها و صحنه هایی است که همیشه از مهران مدیری دیده ایم که نه تنها جذابیتی ندارد بلکه اثر را هم دچار نقص می کند.
ایجاد این اتمسفر توسط کارگردان بر دیگر جنبه های اثر نیز تاثیر گذاشته و نیشخندهای انتقادی و پرسشگرانه آرام آرام و با توجه به روند برنامه به هجو و از جایی به بعد به هزل تبدیل میشود.تا بتوان با توسل به این هزل گویی ها جای خالی فرم و نواقص فرمی را پر کند.
این هجوم جملات هزل گون در برنامه در حقیقت اثری منفی بر مخاطب می گذارد.مهران مدیری و به طور کل افرادی که در این برنامه ایفای نقش می کنند انگار که بخواهند تنها وقت آنتن را پر کرده باشند برای تغییر فضا و افزودن بر جذابیت این برنامه نه تنها به سمت ایده های جدید حرکت نمی کند بلکه برای از دست ندادن مخاطب در ظاهر به همان ایده های مرسوم و امتحان پس داده بر می گردند و با این اتفاق سعی دارند خود را برای مخاطب خلاق جلوه داده و او را درگیر برنامه خود کنند.
این عدم داشتن ایده های جدید که به یکی از آسیب های این دست برنامه ها تبدیل شده ، فضای آن ها را از یک فضای منتقدانه درست به فضایی همراه با شوخی های آکنده به تمسخر تغییر میدهد و عملا کارکرد آن را عقیم میکند.در حقیقت این فضا به آن سمت رفته است که دورهمی به جای آن که مخاطب را آگاه و او را از انجام کاری منع کند انگار که به خطای دیگری دعوت کرده باشد.
نمونه این اتفاق در برنامه شب گذشته اتفاق افتاد که مهران مدیری برای تقبیح ورود به حریم شخصی خود با تمسخر های پیاپی به حریم شخصی تماشاگرانش حمله کرده و این مساله را برای ایجاد جذابیت در برنامه اش گنجانده بود.
در کل این دست برنامه ها و افزایش آن ها هر چند در نگاه اول بسیار مفید به نظر می رسند اما در نهایت با آدرس های غلطی که به مخاطب میدهند بیشتر آسیب درست می کنند تا بهبود ایجاد کنند.برنامه هایی که با کمترین ایده ها و با صرف هزینه های هنگفت تکرار مکرراتی را به خورد مخاطبان میدهد و این مسئله مطمئنا در آینده صدا و سیما را دچار مشکل خواهد کرد.