آسيب هاي تلفن همراه

امروزه تلفن همراه به عنوان يکي از مظاهر فناوري ارتباطي نوين در زندگي فردي و اجتماعي بشر جايگاهي پيدا کرده و مقبوليت آن به جايي رسيده که ما از بسياري مضرات جدي و اساسي اين فناوري مدرن غافل بمانيم.

به گزارش سادس به نقل از پايگاه خبري پليس، تلفن همراه از جمله فناوري هاي جديد به شمار مي آيد که از پديده هاي نوظهور عصر الکترونيک و دنياي ديجيتال است و خصوصا در دهه اخير به شدت جاي خود را در بين افراد خانواده ها و بويژه جوانان باز نموده است. و مانند ساير فناورهاي نوين چون تلويزيون، ويديو و ماهواره علاوه بر داشتن جنبه هاي بسيار مثبت آن، مي تواند آثار منفي اجتماعي و يا اخلاقي بدنبال داشته باشد.

علاوه بر اينکه به دليل توسعه و چند رسانه ايي شدن تلفن هاي همراه نسل جديد که از دوربين هاي عکاسي و فيلمبرداري و سيستم بلوتوث،تلگرام برخوردار هستند، آثار و تبعات مثبت و منفي اين فناوري جديد نيز دايم در حال گسترش و پيچيده شدن است.

نفوذ کاربردهاي تلفن همراه در شئون زندگي پديده اي جهاني است و در جامعه ما مقبوليتش به حدي رسيده که مضرات جدي و اساسي اين فناوري مدرن را مخفي و ناديده نگه مي دارد، مضراتي که در حوزه هاي متنوع اجتماعي، فرهنگي، رفتاري، روان شناسي، پزشکي، قانوني، جزايي و. .. به آسيب زايي مي پردازد و با کمي دقت و موشکافي مي توان به دامنه تاثير نامطلوب آن پي برد.

در حقيقت از يک ديدگاه آسيب شناسانه مي توان تلفن همراه را يک منبع بزرگ براي توليد نارسايي ها و معضلاتي دانست که آشکارا يا پنهان در مناسبات زندگي کاربران نفوذ کرده است.

تحقيقات اخير در حوزه تلفن همراه، بازبيني و نگرشي تازه براي استفاده از اين وسيله پرکاربرد و عادي را ضروري مي سازد و مجموعه کاربران، ارائه کنندگان خدمات و قانون گذاران و دولت ها را در معرض اقدامات پيشگيرانه قرار مي دهد که پيش از هر چيز به شناخت ماهيت انواع و اقسام آسيب ها و دامنه نفوذ آنها نياز دارد.

در اين مقاله به آسيب شناسي استفاده از تلفن همراه و نگراني هاي موجود در اين حوزه مي پردازيم و بعدا به راهکارهاي مقابله با آسيبها خواهيم پرداخت.

آسيب هاي تلفن همراه

1.کمرنگ کردن ارزشهاي اسلامي و اخلاقي

از بين بردن يا کمرنگ کردن ارزش هاي معنوي و مذهبي، تزلزل ارزشها يا مخدوش شدن ارزش هاي اخلاقي بر اثر کاربرد مخرب بلوتوث، پيامک هاي مستهجن و. ..

2.از بين رفتن حريم خصوصي

به اعتقاد بسياري در حال حاضر فضاي مجازي بيشتر از هر مسئله اي زندگي خصوصي و يا همان حريم خصوصي انسان ها را مورد تهديد قرار داده است. گرفتن تصوير بدون اطلاع افراد توسط تلفن همراه در حوزه خصوصي و انتشار اين تصاوير در حوزه هاي عمومي و يا تهديد به انتشار اين تصاوير و باج گيري از طريق آن، انتشار تصاوير مربوط به جشن هاي خصوصي، انتشار آسان تصاوير ناهماهنگ با عرف جامعه و مواردي از اين قبيل، نمونه اي از تخريب حريم خصوصي توسط اين رسانه ديجيتال است.

همچنين از زماني که تلفن همراه وارد زندگي انسان شده، ما شاهد آن هستيم که مرز ميان حوزه عمومي و خصوصي به ميزان معيني شناور شده و هر کس خواسته يا ناخواسته در معرض شنود گفتگوهايي است که افراد با تلفن همراه انجام مي دهند و در آن به بيان مسائل شخصي، حرفه اي و يا خانوادگي خود مي پردازند.

3.به مخاطره افتادن سلامت اجتماعي، فرهنگي و رواني جامعه

امروز وقتي در اماکن عمومي شهر، بلوتوث گوشي خود را روشن کنيد، متوجه مي شويد که جمع کثيري از افراد در حال مبادله انواع پيام هايي هستند که در بيشترين موارد براي سلامت اجتماعي و فرهنگي و رواني جامعه ما خطرناک است

.

با بررسي هاي انجام شده مشخص شده که تاکنون لطمه هاي جبران ناپذيري به خاطر استفاده از اين تکنولوژي به خانواده ها وارد شده است. وقتي افرادي به طراحي برنامه هايي مي پردازند که از طريق آن با روشن شدن بلوتوث افراد مي توانند به سرقت تمامي حافظه تلفن همراه بپردازند و سپس اين حافظه را تبديل به سي دي هايي براي فروش کنند، اين نکته به ذهن مي رسد که حريم فردي به چه سادگي در هم شکسته مي شود، بدون آنکه لطمه رواني آن به افراد مورد توجه قرار گيرد. به همين سادگي عکس ها و فيلم هاي شخصي افرادي آبرومند ، در دسترس تمامي اقشار جامعه قرار مي گيرد و ضربات سنگيني را بر روح و روان افراد قرباني مي گذارد.

متأسفانه به جاي کاربردهاي مفيد از بلوتوث، استفاده از اين فناوري در کشورها بيشتر به منظور ارسال و دريافت محتواي غير اخلاقي و ضد فرهنگي از طريق گوشي تلفن همراه است به طوري که تا اسم بلوتوث و تلگرام و… به ميان مي آيد، نوعي احساس خطر، اضطراب و تجاوز به حريم خصوصي افراد در ذهن مخاطب تداعي مي شود. متأسفانه افراد سودجويي هستند که بيماري هاي روحي رواني دارند و به تهيه و انتشار فيلم و عکس هاي غير اخلاقي روي مي آورند، اين کار نه تنها عمل ضد اخلاقي است و در تمامي قوانين و شرع اسلام به شدت نهي شده بلکه در قوانين موضوعه مدني و قضايي نيز مجازات هاي سنگيني براي عاملان آن در نظر گرفته شده است.

در حوزه هاي تلگرام و بلوتوث مبحث توهين به مقدسات به طور جدي در دستور کار مخالفان اسلام و نظام اسلامي قرار گرفته است.

کارشناسان آسيب شناسي اجتماعي معتقدند:تلگرام،واتس آپ و… برخي اختلافات خانوادگي را افزايش مي دهد به طوري که استفاده از آن احساس نبود امنيت را در جامعه بيشتر مي کند و تهاجم فرهنگي را به دنبال دارد. بخشي از مشکلات خانوادگي و اختلافات زوج ها در برخي موارد آثار سوء انتشار مسائل غيراخلاقي مي باشد، همچنين بروز بعضي اختلافات خانوادگي که باعث تعارض، شک و بدبيني در افراد خانواده مي شود، به علت استفاده نادرست از اين امكانات است.

امروز اگر در شهر بزرگي فيلمي غيراخلاقي در گوشي همراه يک فرد پديد آيد ساعتي بعد در سطح شهر و يکي دو روز بعد در گستره وسيعي از شهرها و روستاهاي کشور دست به دست مي شود.

4.به خطر افتادن هويت ملي

پيامک و بلوتوث،تلگرام،تانگو و… از طريق حريم شکني گسترده در حوزه هاي مختلف اجتماعي، سياسي، اعتقادي و… که براي مثال تا مرزهاي اهانت به قوميت ها پيش مي رود، اصول هويت ملي را به مخاطره مي افکند و زمينه هاي جدايي و افتراق ميان گروه ها و اقشار جامعه را فراهم مي آورد.

6-بوجود آوردن اختلالات ذهني

ارسال بيش از اندازه پيام کوتاه نوعي وسواس و اختلال ذهني به دنبال دارد که متاسفانه نزد کاربران نوجوان ايراني بسيار رايج است.استفاده بيش از اندازه و غير ضروري از تلفن همراه براي کاربر استرس و پريشاني ذهني پديد مي آورد.

اين اختلالات به حدي است که نوعي بيماري رواني و عصبي براساس آن تعريف شده است و فرد مبتلا در طول روز چندين بار احساس مي کند گوشي تلفن همراهش زنگ مي خورد.

7.اعتياد به تلفن همراه

بسياري از محققان معتقدند استفاده بيش از اندازه از تلفن همراه در ذهن و اعصاب کاربران نوعي اعتياد پديد مي آورد که درست مانند اعتياد به مواد مخدر، بازي هاي رايانه اي، اينترنت و. .. مخرب است. معتادان به استفاده از تلفن همراه از دوستان و خانواده فاصله مي گيرند، انزواطلب مي شوند، اولويت هاي سني و اجتماعي نظير تحصيل و اشتغال را پس مي زنند، هنگامي که تلفن همراه در دسترس شان نيست به آن فکر مي کنند و از دوري اش رنج مي برند.

خاموش بودن تلفن همراه در اين گونه افراد تحمل ناپذير است و موجب مي شود حتي هنگام خواب يا در مواقع خاصي که گوشي تلفن همراه را خاموش مي کنند يا در حالت سکوت قرار مي دهند به استرس و دلشوره دچار شوند. فرد معتاد نمي تواند از گوشي تلفن همراه خود دور بماند و از هر ترفندي براي استفاده دائمي از آن بهره مي جويد. اين نوع اعتياد از علاقه و وابستگي فراتر مي رود و به نوعي جنون در دسترس بودن تبديل مي شود.

8-کاهش مهارت هاي ارتباطي

جايگزيني اين تکنولوژي بجاي ارتباطات حضوري (بخصوص با استفاده از امکان ارسال پيامهاي کوتاه) تا حدود زيادي ارتباطات انسانها را به حداقل رسانيده است. افزايش اين گونه ارتباطات به کاهش روابط چهره به چهره و زنده صوتي منجر مي شود. ارتباطات ناقصي که در قالب متون خشک و بي روح جان مي گيرد، مرز شوخي و جدي را درهم مي آميزد و مسير اغراق آميز و نادرستي را مي پيمايد که هرگز جايگزين مناسبي براي ارتباط کلامي و عاطفي ميان گروه دوستان و آشنايان نيست و شناخت مجازي و غيرواقعي حاصل از آن نمي تواند معيار خوبي براي آگاهي درباره طرفين رابطه باشد.اين ارتباط مجازي فرصت يادگيري آداب زندگي را به طور عملي و از طريق ارتباط موثر با اقشار مختلف اجتماعي از فرد سلب و او را در محيطي بسته و محدود محصور مي کند. اين آسيب در حوزه روانشناسي نسل ها بويژه نوجوان قابل بحث و بررسي است و نتايجي نظير شکاف نسل ها، نداشتن درک متقابل، ناتواني در برقراري ارتباط سالم در ميان جمع را در پي دارد.