کارشناس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه هیچگونه قانونی در رابطه با نظارت شرعی وجود ندارد، تصریح کرد: هیچ بخشی در داخل بانک مرکزی و یا در داخل موسسات مالی مسئولیت بررسی شرعی بودن عقود مورد استفاده در موسسه، فهم صحیح طرفین امضا کننده عقود در بانک نسبت به ماهیت آنچه که امضا می کنند و غیره را که همگی جزء ابتدایی ترین پیش فرض های اجرای صحیح قانون بانکداری بدون ربا در کشور هستند بر عهده ندارد. با توجه به این نکات، الگوی فعلی نظارت شرعی در کشور در گرو رویکردهای حداقلی در نظارت شرعی قرار می گیرد.
وی درباره نظارت شرعی در لایحه بانکداری بدون ربای بانک مرکزی گفت: در ماده ۲۷ این لایحه آمده است که به منظور حصول اطمینان از انطباق بانک مرکزی با موازین شرع، شورای مشورتی فقهی در بانک مرکزی تشکیل می شود. شورا متشکل از رئیس کل بانک مرکزی و در غیاب وی قائم مقام و ۵ فقیه در حوزه فقه معاملات است. با معرفی رئیس کل بانک مرکزی و تائید شورای نگهبان، با حکم رئیس کل بانک مرکزی به مدت دو سال به صورت غیرموظف منصوب می شوند و انتصاب مجدد آنها بلامانع است.
روحانی ادامه داد: ریاست شورای فقهی بر عهده رئیس کل بانک است و موضوعاتی که لازم است وی بداند در دستور کار شورا قرار می گیرد. جلسات شورا با حضور رئیس کل و حداقل ۳ نفر از فقهای عضو شورا رسمیت می یابد و تصمیمات با رای موافق اکثریت فقهای حاضر نهایی می شود.
کارشناس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی افزود: برخی از آسیب های فقدان نظارت شرعی را می توان عدم انطباق عملیات ارزی بانکها با بانکداری بدون ربا، محتوا زدایی از عقود مشارکتی، تغییر ماهیت عقد وکالت به مالکیت و محتوا زدایی از عقود مبادله ای قابل ذکر است.
وی با تاکید بر اینکه مصوبات شورای پول و اعتبار نیازمند نظارت شرعی است، گفت: فاکتور صوری به شدت رواج دارد چون عقود بانکی محدود بوده و پاسخگوی تمام نیازهای مردم نیست.