سرویس اجتماعی سادس – دکتر فاطمه موحدیان: تا اینجای قضیه را همه میدانیم که ماده ی غذایی تراریخته محصولی است که در ژن آن دستکاری هایی صورت گرفته،مثلا ذرتی که ژن مقاومت نسبت به آفات را به آن وارد کرده اند.
اما با نگاه دقیق تر به این پدیده متوجه می شویم که چه تغییرات عظیم دیگری را میتوان به همین روش در گیاهان دیگر و حتی حیوانات و در مجموع در بین جانداران کره ی زمین ایجاد کرد،تغییراتی که دست بشر را حتی برای ایجاد گونه های جدید جانداران باز خواهد گذاشت. با نگاهی به مقالات علمی مختلف میبینیم که تراریخته ها میتوانند چه ابعادی از تغییر را در حیات روی کره ی زمین ایجاد کنند:
این احتمال وجود دارد که تراژن های موجود در محصولات تراریخته از طریق دانه های گرده به ارقام مجاور خود منتقل شده و یا با انتقال به علفهای هرز باعث تبدیل آنها به ابر علف هرز شوند.
ژن های جدید وارد شده به محصول زراعی ممکن است با تولید پروتئینهای جدید باعث حساسیت زایی شده و یا با القای تغییرات متابولیکی در گیاهان میزان ترکیبات حساسیت زا یا سمی گیاه را افزایش دهد.
بیشتر تحقیقات بیوتکنولوژی توسط شرکتهای خصوصی انجام شده و یا مورد حمایت آنها میباشد. این شرکتها به امید دستیابی به درآمدهای صادراتی بیشتر حاصل از فروش محصولات یا تکنولوژی، علاقمند هستند که در زمینه نیازهای کشور خود دست به انجام تحقیق بزنند. چنین ارتباطی بین بیوتکنولوژی و تجارت به این معنی است که اولین هدف شرکتها نفع اقتصادی است نه منافع انسانی و زیست محیطی
یکی از فناوری های چالش برانگیز دیگر در این حوزه، فناوری پایانبر است. این فناوری نگرانی های اخلاقی جدی را مطـرح نموده است. در این فناوری بذرها پس از یک دوره کشت، برای کشت های بعدی قابل استفاده نیستند. این موضوع باعث وابستگی شدید کشاورزان به شرکت های تهیه کننده این بذرها شده و در صورت استفاده از این فناوری در یک منطقه امکان استفاده از بذرهای تولید شده در مزرعه شخصی وجود نخواهد داشت.
نکته ی دیگر مربوط به نگرانی های بنیادی در مهندسی ژنتیک است که این فناوری باعث عبور از مرز گونه ها میشود. عبور از مرز گونه ها غیرطبیعی و غیراخلاقی بوده و تخطی از قوانین الهی میباشد.
چند نکته ی بالا را بگذارید کنار اینکه شرکت های ایجاد بذر تراریخته بسیار بدنام و بدسابقه هستند. به عنوان مثال یکی از بزرگترینِ این کمپانی ها “مونسانتو” است، بزرگترین کمپانی رسمی مواد سمی و بمب های شیمیایی و اتمی در قرن بیستم میلادی. در آخر پاسخ سوال “تراریخته واقعا چیست؟” را به خودتان واگذار میکنیم، زیرا ابعاد این تهدید بزرگ فراتر از این است که بتوانیم امروز آن را پیش بینی کنیم.