سرویس سیاسی سادس – عباس بخشی: مرحوم علی حاتمی، حسینقلی‌خان صدرالسلطنه معروف به حاجی واشنگتن نخستین فرستاده ایران به ایالات متحده آمریکا در مقام وزیر مختار را سال ها پیش روایت کرده است.
حاجی واشنگتن با بازی مرحوم عزت الله انتظامی روایتی از تاریخ ایران در دوره قاجارها و زمان حیات ناصر الدین شاه است که بی اطلاعی مقامات و وضعیت اسفناک ایران در حوزه دیپلماسی بین المللی نشان می دهد.
در بخشی از این فیلم حاجی واشنگتن از حضور سرزده و بدون تشریفات رئیس جمهور آمریکا در سفارت ایران و ابراز علاقه پرزیدنت به پسته ایرانی و تجارت با ایرانی ها خبر میدهد.
شرح مکاتبات حاجی واشنگتن و ناصرالدین شاه و خوشحالی زاید الوصف هردو از این اقدام تا جایی پیش می رود که مشخص می شود رئیس جمهور مورد اشاره چند صباحی است قدرت را به جانشین خود واگذار کرده و دوران بازنشستگی را طی می کند.
دولت غرب گرا روحانی با شعار مذاکره با دنیا و تلاش برای رفع تحریم ها به میدان عمل آمد و سرداران دیپلماسی این دولت ادعای سردمداری درعلم روابط بین الملل را داشتند و تیم مذاکره قبلی را به عملگرایی متهم می کردند.
اما این سرداران دیپلماسی در اصول و فنون مذاکرات چند وجهی که آشنایی با تیم مذاکره کننده مقابل از شروط لازم آن است پایین ترین سطح هوشیاری دیپلماتیک را در حاشیه مذاکرات هسته ای به کار بردند، بخشی از خاطرات وندی شرمن نشان دهنده بی اطلاعی سرداران دیپلماسی از الفبای این علم را نشان می دهد.
مذاکره کننده ارشد آمریکایی ها در کتاب خاطراتش می نویسید: در خلال موضوعات هسته‌ای و غیرهسته‌ای و سیاسی و فرهنگی که صحبت در موردشان ممنوع بود، ما به نقطه‌ای وارد شدیم که صحبت در مورد آن کاملا مجاز بود. بین من و عراقچی در آن لحظه پیوند انسانی پایداری ایجاد شد.
سال‌های پس از پایان مذاکرات، عراقچی هنوز هم در زمان کریسمس برای من کارت تبریک می‌فرستد و من برای او هنگام نوروز کارت می‌فرستم. با این‌که من یک یهودی‌ام و کریسمس را جشن نمی‌گیرم، ولی قدردان حس عراقچی هستم. ما هنوز نمی‌دانیم که این پیوند انسانی میانمان، چگونه می‌تواند در آینده برای جهان سودمند باشد.
رئیس جمهور که وضعیت اقتصادی کشور را همراه با دولت مطبوعش بیش از 6 سال است معطل برجام و چیدن میوه آن نگه داشته است در آخرین اظهار نظر خود علت عمل نکردن به وعده هایش را بازگو و گفته ما در شرایط صلح وعده هایی را به مردم دادیم، اما حالا در شرایط جنگی هستیم و دیگر از تحقق این وعده ها خبری نیست.
برای مردم سوال است چه شد که حاجی واشنگتن های معاصر دوران صلح را به شرایط جنگی تبدیل کردند، شرایط زندگی مردم قبل و بعد از برجام چه تغییری کرده است؛ این ها همه ازبی تدبیری و بی سوادی دولت مدعی راست گویی است که مخالفان خود را با این صفات خطاب می کرد.