چگونه بر خشم و عصبانیت خود غلبه کنیم؟

quality of india made cialis اهميت واکاویی چگونگی کنترل و شناخت احساس خشم باعث شد تا در گفت‌وگو با کارشناسان و روان‌شناسان، این موضوع مورد بررسی قرار بگیرد.

به گزارش سادس به نقل از هفته نامه امین جامعه،خشم بیماری نیست، بلکه احساس و هیجان عادی مانند غم و شادی، اضطراب، ترس و لذت است که گاهی انسان‌ها هنگام مواجه‌شدن با برخی شرایط و موقعیت‌ها دچار آن می‌شوند. شناخت و مهار هنگام این احساس از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا اگر خشم به‌موقع کنترل نشود، علاوه‌بر سلامت جسمی، می‌تواند بر روابط اجتماعی افراد نیز تأثیرگذار باشد.

نوعی واکنش هیجانی و عاطفی

خشم یا عصبانیت نوعی واکنش هیجانی و عاطفی است که شامل گستره‌ای از آزردگی خفیف تا غضبناکی شدید بوده و موجب تغییرهای فیزیولوژیکی و جسمی می‌شود. هنگام بررسی این واکنش رفتاری، باید همه جوانب و ابعاد زیستی، روانی، اجتماعی و حتی روحانی فرد را مطالعه کرد.

دکتر سیدمحمودرضا موسوی روان‌شناس بالینی،گفت: خشم واکنش کاملا طبیعی هر فرد بهنجار است و تاکنون فرد نرمالی نبوده که این هیجان را تجربه نکرده باشد. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که شدت، موضوع، نحوه ابراز و تناسب خشم از حالت نرم خارج‌شده و موجب گرفتاری‌هایی برای فرد شود؛ بنابراین مهارت مدیریت خشم، دانشی اساسی و یکی از مهارت‌های مهم زندگی است که فرد با داشتن این مهارت همراه با کنترل آیتم‌های دیگر مانند موقعیت فیزیولوژیکی، می‌تواند تا حدود زیادی خشم خود را مدیریت کند.

وی با اشاره به نشانه‌های خشم افزود: افزایش ضربان قلب و فشارخون، گشادشدن مردمک چشم، منقبض‌شدن عضلات، تغییر رنگ چهره، داغ‌شدن یا یخ‌کردن، بی‌حس‌شدن یا برعکس درد در برخی قسمت‌های بدن مانند کمر و تغییر تنفس از مهم‌ترین نشانه‌های جسمی بروز خشم هستند. گاه خشم می‌تواند علامتی از وجود یک اختلال روانی مانند اضطراب، افسردگی و.. باشد؛ افسردگی درواقع خشم فروخورده و سرکوب‌ شده است. فشار روانی، سردرگمی، نداشتن تصمیم‌گیری صحیح، از دیگر علائم شایع روحی و روانی هنگام بروز عصبانیت است.

نشانه‌های اجتماعی خشم

این روان‌شناس بالینی به سایر نشانه‌های اجتماعی خشم اشاره کرد و گفت: همچنین گاهی فرد هنگام مورد احترام واقع‌نشدن احساس ناکامی کرده و خشمگین می‌شود. این موضوع ممکن است حتی ریشه غیرمنطقی داشته باشد و موجب شود فرد هنگام رانندگی یا روبه‌رو شدن با همکاران زیردست و…، حرکت خصمانه نامناسبی انجام دهد.

موسوی ادامه داد: عوامل روانی و اجتماعی گاه پس از فروکش‌کردن حرکت خصمانه و خشم ممکن است تبعات بدی برای فرد داشته باشد؛ مثلا ممکن است افراد دیگر در مقابل فرد پرخاشگر جبهه بگیرند و سعی کنند دیگر با او مواجه نشوند یا در مشارکت‌های اجتماعی او را سهيم نکنند. گاه این موضوع برای برخی افراد موجب نداشتن پیشرفت اجتماعی و شغلی(اجتماعی) یا باعث احساس شرمندگی و پشیمانی(روانی) در فرد می‌شود.

چند راهکار برای مهار خشم

وی به چند راهکار مؤثر برای مهار خشم اشاره کرد و افزود: بهتر است فرد پیش از رسیدن به موقعیت‌هایی که موجب خشم می‌شود، برای شناخت خود برنامه‌ریزی کند. همچنین ترتیب ظهور نشانه‌های خشم بسیار مهم است. فرد باید بداند که اولین نشانه هنگام بروز خشم در او چیست و علائم بعدی آن کدام است. هنگام ظهور کدام علامت به بعد، کنترل خشم او سخت می‌شود. افراد برای دانستن این موضوع می‌توانند در یک ستون احساس خود را هنگام بروز خشم بنویسند و در ستون دوم براساس ترتیب ظهور از صفر تا 10 نمره‌گذاری کنند. سپس در برگه خود به این سه سؤال پاسخ دهند؛ «چه کسانی بیشتر از بقیه باعث عصبانی‌شدن آن‌ها شده‌اند؟ در چه زمان‌هایی بیشتر احتمال عصبانی‌شدن آن‌ها وجود دارد؟ در چه شرایطی بیشتر امکان عصبانی‌شدن آن‌ها وجود دارد؟» همچنین این افراد می‌توانند درصورت امکان، از دوستان‌شان برای پاسخ سؤال‌ها کمک بگیرند.

شناخت موقعیت‌ها و شرایط بروز خشم

وی تصریح کرد: شناخت موقعیت‌ها و شرایطی که احتمال بروز خشم در آن‌ها وجود دارد، از اولین کارهایی است که باید برای کنترل خشم انجام داد. تحقیق‌ها نشان می‌دهد در اکثر موارد، افراد آشنا و مورد علاقه بیش از بیگانگان باعث خشم افراد می‌شوند و خشم ناشی از رفتار یک فرد نزدیک، پاینده‌تر و شدیدتر از خشم افراد بیگانه یا افرادی است که مورد علاقه ما نیستند. در اکثر موارد علت اصلی خشم ناکامی است. ناکامی حالتی است که وقتی فرد به‌دلایلی نتواند به خواسته خود برسد، ایجاد می‌شود.

عصبانيت در کودکان

یکی از عامل‌های مؤثر در ایجاد خشونت و خشم در بین کودکان، مشاهده صحنه‌های سنگدلی، نامروتی و رفتارهای ظالمانه است. متأسفانه درحال‌حاضر خیلی از تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی گذاشته می‌شود، اصلا مناسب گروه سنی کودکان نیست. کودکان با مشاهده این تصاویر، خشونت را یاد می‌گیرند. بسیاری از مکاتب روان‌شناسی ثابت کرده‌اند که کودکان با مشاهده این تصاویر در شبکه‌های اجتماعی، تلویزیون و سینما می‌توانند خشونت و سنگدلی را یاد بگیرند.

دکتر سیما فردوسی، روان‌شناس بالینی نیز درباره عوامل تأثیرگذار در ایجاد خشونت بین کودکان با بيان اين مطالب، گفت: علاوه بر این، کودکان ممکن است صحنه‌هایی هم از پدر و مادرشان ببینند و یاد بگیرند. بعضی از بازی‌ها نیز دارای صحنه‌های خشن است که باعث افزایش هیجان کودکان می‌شود. این کودکان هیجان‌زده شده، اما باید بنشینند و بازی‌‌شان را ادامه دهند. بازی‌هایی که سرعت و حرکت در دنیای مجازی(نه حقیقی) دارند. البته تمام بازی‌های دیجیتالی بد نیست، ولی نباید در این بازی‌ها افراط کرد. خانواده‌ها باید قانون و مقررات داشته باشند. آن ها باید ساعت‌های مخصوصی را به فرزندان‌شان اجازه بازی بدهند؛ نه اینکه کودک 24ساعت هیچ‌کاری جز بازی‌کردن انجام ندهد.

این عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، درباره کودکانی که هنگام عصبانیت سر و پیشانی خودشان را به در و دیوار می‌کوبند نیز عنوان کرد: اغلب این کودکان می‌خواهند توجه مادرشان را به خود جلب کنند. این کودکان باهوش نیستند. هوش کم در کودکانی که چنین رفتاری دارند، عامل بسیار مهمی است. کودکان هوشمند رفتارهای تطبیق‌یافته‌ای دارند. این کودکان برای جلب توجه، رفتارهای ناهنجار از خودشان نشان نمی‌دهند. آن‌ها تلاش می‌کنند به‌نوعی محبت دیگران را جلب کنند و به‌صورت منفی عمل نمی‌کنند.

این مدرس آموزش خانواده در سازمان آموزش و پرورش اظهار کرد: گاهی چنین رفتار آزاردهنده‌ای هم در کودکانی که کمبود عاطفی دارند و در کودکانی که ضریب هوشی بالایی ندارند نیز دیده می‌شود. نباید به کودکانی که دست به چنین رفتارهایی می‌زنند توجه کرد. باید نسبت به آن‌ها بی‌اعتنا بود، اما در زمان‌های دیگر باید به آن‌ها محبت و توجه کرد.

دسته‌بندی نشده

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *